دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی: معتقد به دسته‌بندی‌های نسل Z، آلفا یا بتا نیستم / این دسته‌بندی‌ها بیشتر شبیه به یک بازی است که ما را وارد آن کرده‌اند
تسنیم: دبیر شورایعالی انقلاب فرهنگی با انتقاد از تقسیم‌بندی‌های مرسوم نسلی، اظهار داشت: معتقد به دسته‌بندی‌هایی مانند نسل Z، آلفا یا بتا نیستم. این دسته‌بندی‌ها بیشتر شبیه به یک بازی است که ما را وارد آن کرده‌اند.
حجت‌الاسلام و المسلمین عبدالحسین خسروپناه دبیر شورایعالی انقلاب فرهنگی، در جلسه شورای هنر شورایعالی انقلاب فرهنگی بر اهمیت تدوین اسناد تسهیل‌گرایانه در حوزه هنر از صنایع دستی تا موسیقی و سینما تأکید کرد.
وی در این نشست گفت: در حوزه‌هایی مانند سینما، تئاتر و موسیقی، نیازمند اسناد تسهیل‌گرایانه هستیم، نه اسنادی بسته و تغییرگرایانه که باید شرایطی فراهم کنیم که هنرمندان، به‌ویژه جوانان و بانوان، امکان رشد و شکوفایی بیشتر را داشته باشند.
خسروپناه با اشاره به تدوین اسناد صنایع دستی و موسیقی در شورای عالی انقلاب فرهنگی افزود: سند موسیقی با مشارکت خانه موسیقی و ذی‌نفعان این حوزه تدوین شد که انصافاً با رویکردی حکیمانه به نگارش درآمد. در حوزه تئاتر، سینما و پلتفرم‌ها باید هرچه سریع‌تر سیاست‌گذاری‌های مشخصی صورت گیرد.
دبیر شورایعالی انقلاب فرهنگی با اشاره به اهمیت رویکرد تسهیل‌گرایانه در تدوین اسناد، تصریح کرد: این اسناد باید با در نظرگرفتن اصول حاکم بر نظام جمهوری اسلامی و با مشارکت اهل فن نوشته شود. همچنین، پس از تدوین هر سند، ساختار اجرایی مفید و کاربردی برای آن طراحی گردد تا نتایج مطلوب حاصل شود.
خسروپناه همچنین از معاونت فرهنگی اجتماعی وزارت علوم برای همکاری در این زمینه قدردانی کرد و گفت: این مسیر ارزشمند باید تقویت شود تا زمینه‌های رشد و پیشرفت هنر در کشور فراهم آید.
تئاتر، منشأ رشد سینما، تلویزیون و نمایش خانگی است
دبیر شورایعالی انقلاب فرهنگی با تأکید بر اهمیت تئاتر در رشد سینما، تلویزیون و نمایش خانگی گفت: اگر بخواهیم سینما و نمایش‌های خانگی پیشرفت کنند، باید به تئاتر به‌عنوان پدر سینما توجه کنیم. بازیگری در تئاتر بسیار دشوارتر از سینماست و همین سختی، نقش تأثیرگذار آن را در تربیت هنرمندان نشان می‌دهد. ازاین‌رو، تقاضای من توجه ویژه به تئاتر است.
پیشنهاد تشکیل معاونت مستقل برای هنر‌های نمایشی
وی با انتقاد از ایجاد برخی معاونت‌ها در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، اظهار داشت: تشکیل معاونت مستقل برای برخی موضوعات فرا بخشی به‌صورت مستقل، چندان حکیمانه نبود و موضوعات دارای درجه اهمیت بالا مانند قرآن باید در تمامی معاونت‌ها از جمله سینما و هنر جاری و ساری باشد. شاید بهتر باشد که به جای اختصاص یک معاونت مجزا برای قرآن، جدا از دیگر بخش‌ها، این موضوع محتوایی در تمام ساختار‌های موجود سریان یابد و در عین حال، یک معاونت مستقل برای هنر‌های نمایشی با توجه ویژه به رویکرد هنر دینی ایجاد شود. این اقدام می‌تواند کمک بزرگی به هنر کشور باشد.
خسروپناه به ضرورت استفاده از ظرفیت سایر دستگاه‌ها در حمایت از هنر اشاره کرد و گفت: ظرفیت‌های کشور و دستگاه‌های مختلف برای حمایت از هنر کم نیست. به‌عنوان مثال، بخش‌هایی مانند شهرداری‌ها درآمد‌های قابل‌توجهی دارند. اگر این درآمد‌ها به سمت حمایت از هنر اصیل و فاخر هدایت شود، می‌توان تحولات بزرگی ایجاد کرد. انتظار اینکه وزارت ارشاد با بودجه محدود خود تمام نیاز‌های حوزه هنر را پوشش دهد، عملی نیست. برای رشد و پیشرفت هنر، همکاری و استفاده از تمام ظرفیت‌های موجود در کشور ضروری است.
انتقاد از دسته‌بندی نسلی؛ لزوم توجه به تنوع درونی هر نسل
دبیر شورایعالی انقلاب فرهنگی با انتقاد از تقسیم‌بندی‌های مرسوم نسلی، اظهار داشت: معتقد به دسته‌بندی‌هایی مانند نسل Z، آلفا یا بتا نیستم. این دسته‌بندی‌ها بیشتر شبیه به یک بازی است که ما را وارد آن کرده‌اند. به‌عنوان مثال، ویژگی‌هایی که به دهه ۷۰ یا ۸۰ نسبت می‌دهند، در دهه‌های ۳۰ و ۴۰ نیز وجود داشته و کم هم نبوده است. تنها تفاوت در این است که ابزار‌های رسانه‌ای امروز بسیار قوی‌تر شده‌اند.
وی با تأکید بر اهمیت شناخت لایه‌های مختلف هر نسل گفت: هر نسل دارای سطوح و طبقات متعددی است. تحقیقات میدانی و پیمایش‌های صورت‌گرفته نشان می‌دهند که در دهه‌های مختلف، از ۶۰ تا ۸۰، حداقل هفت سطح متفاوت وجود دارد؛ بنابراین نباید تمام برنامه‌ریزی‌ها را تنها بر اساس بخشی از نسل متمرکز کرد. از طرفی، غفلت از این بخش‌ها نیز اشتباه است. همه این گروه‌ها باید در برنامه‌ریزی‌ها مدنظر قرار گیرند.
ضرورت برنامه‌ریزی جامع برای همه گروه‌ها
خسروپناه با اشاره به برخی نمونه‌های مشارکت اجتماعی نسل‌های مختلف افزود: برای مثال، در برنامه اعتکاف، امسال یک میلیون نفر ثبت‌نام کرده‌اند. این مشارکت‌ها نشان‌دهنده عمق باور‌ها و هویت دینی در بخشی از جامعه است و نباید نادیده گرفته شود. از سوی دیگر، جوانانی که حتی هویت ایرانی خود را از دست داده‌اند نیز نیازمند توجه ویژه هستند. در برنامه‌ریزی‌ها باید همه گروه‌ها را دید و برای هر یک از آنها برنامه‌ای مناسب طراحی کرد.
لزوم توجه به هویت ایرانی اسلامی در موسیقی و حمایت از هنرمندان واقعی
دبیر شورایعالی انقلاب فرهنگی با اشاره به وضعیت موسیقی سنتی و ترکیب آن با سایر سبک‌ها گفت: نسل جوان به موسیقی سنتی اقبال دارند، حتی ترکیب موسیقی‌های پاپ و سنتی را می‌پسندند، حتی برخی از بزرگان ما، اجرای برخی از موسیقی رپ را نیز بدون اشکال دانسته‌اند. ساز‌هایی مانند گیتار و پیانو، اگرچه ساز‌های سنتی نیستند، اما در موسیقی سنتی امروز استفاده می‌شوند. این نشان‌دهنده تحول و ترکیب دستگاه‌های موسیقی است. با این حال، آنچه اهمیت دارد، این است که هویت ایرانی اسلامی در موسیقی و دیگر هنر‌ها ظهور و بروز داشته باشد.
وی در ادامه با اشاره به نقش بانوان در هنر‌های مختلف گفت: ۷۰ درصد از فعالان صنایع دستی و هنر‌های تجسمی، بانوان هستند. با این حال، حمایتی که این هنرمندان شایسته آن هستند، دریافت نمی‌کنند. برای مثال، در برخی روستاها، بانوان بافنده پارچه‌های عبایی و لباس‌هایی از پشم شتر، با وجود زحمات فراوان، تنها مبلغ ناچیزی دریافت می‌کنند. این هنرمندان با دستگاه‌های ابتدایی کار می‌کنند و حتی بیمه کافی ندارند. در حالی که شعار‌های بسیاری در حمایت از زنان در برخی حوزه داده می‌شود، در عمل حمایتی واقعی از آنها صورت نمی‌گیرد.
خسروپناه با انتقاد از هزینه‌های غیرضروری سفر‌های خارجی برخی مسئولان گفت: سفر‌های خارجی پرهزینه و حق مأموریت‌های کلان، باید کاهش یابد و این بودجه برای حمایت از هنرمندان و بیمه آنها اختصاص یابد. متأسفانه در شرایطی که هنرمندان ما برای تأمین حداقل‌ها دچار مشکل هستند، هزینه‌های بیت‌المال صرف سفر‌هایی می‌شود که اغلب خروجی چندان مثبتی ندارند. اگر بخشی از این هزینه‌ها به حمایت از هنرمندان اختصاص یابد، می‌توان هنر ایرانی را در سطح بین‌المللی صادر و ارزآوری کرد.
وی تأکید کرد: باید از شعارزدگی فاصله بگیریم و به جای حرف‌های تکراری، اقدامات عملی برای حمایت از هنرمندان و تقویت هویت ایرانی اسلامی انجام دهیم. هنر می‌تواند نقش مهمی در رشد فرهنگی و اقتصادی کشور ایفا کند، به شرط آنکه از ظرفیت‌های موجود به درستی استفاده شود.
ضرورت حل مسائل عینی و پرهیز از حاشیه‌پردازی در حوزه فرهنگ و هنر
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با تأکید بر لزوم تمرکز بر حل مشکلات واقعی جامعه، گفت: باید از حاشیه‌پردازی و بحث‌های بی‌فایده که نه تنها وفاق ایجاد نمی‌کنند، بلکه مشکلات بیشتری نیز به همراه می‌آورند، پرهیز کنیم. هنر حکمرانی در این است که مسائل عینی مردم را شناسایی و حل کند. برای مثال، اگر در حوزه‌های سینما، تئاتر یا موسیقی، چهار گره اصلی را باز کنید و در حل مسائل و مشکلات این حوزه تمام گرایش‌های فکری که امکان دارد در نظر گرفت را مورد توجه قرار داد.
وی با انتقاد از رویکرد‌های غیرعملی در حوزه فرهنگ و هنر افزود: اگر نتوانیم در یک سال چند مشکل اساسی جامعه را حل کنیم، دیگر جلسات و مباحث ما، جز اتلاف وقت و تکرار حرف‌های بی‌نتیجه، فایده‌ای نخواهد داشت. حکمرانی موفق در هنر و فرهنگ، در گرو عملگرایی و حل مسائل است، نه برگزاری جلسات و مباحث شعاری.
خسروپناه در ادامه گفت: برای حل مشکلات جامعه، ابتدا باید اولویت‌ها را شناسایی کنیم و بدانیم که مهم‌ترین مسائل کدام هستند. با تمرکز بر این اولویت‌ها و اقدام عملی، می‌توان گره‌های اصلی حوزه فرهنگ و هنر را باز کرد و نتایج ملموسی برای جامعه به ارمغان آورد.
وی در پایان تأکید کرد: حکمرانی فرهنگی باید مسئله‌محور باشد. تمرکز بر حل مشکلات واقعی، از اعتمادسازی در میان مردم گرفته تا رفع دغدغه‌های هنرمندان و فعالان فرهنگی، می‌تواند مسیر پیشرفت کشور را هموار کند. وقت آن است که به جای پرداختن به حواشی، به اقدامات عملی و اثرگذار بپردازیم.
