همزمان با کاهش کرونا و روی کار آمدن بایدن، صادرات نفت ایران از سال ۲۰۲۱ افزایش یافت / دولت رئیسی به علت افزایش تقاضای نفت پس از کرونا، توانست محموله‌های ذخیره شده را به فروش برساند / افزایش صادرات ایران ناشی از تلاش امریکا برای جلوگیری از کسری نفت در بازار بود
تیم دولت فعلی مدعی است که افزایش فروش نفت ناشی از تلاش‌های آنان است نه تحولات داخلی امریکا.
به جهت بررسی موضوع فوق، گفت‌وگو کردیم با حمید حسینی، فعال پتروشیمی و کارشناس انرژی، که در ادامه مشروح آن را می‌خوانیم:
· ادعا‌های دولتی‌ها مبنی بر افزایش فروش نفت در دولت رئیسی، تا چه حد درست است؟ این اتفاق چقدر ناشی از تصمیم و شرایط دولت آمریکا بود؟
با توجه به اینکه رویکرد آقای پزشکیان کاهش اختلافات داخلی و تعامل مثبت با دنیاست، لذا من سعی نمی‌کنم که مسائل را خیلی جناحی نگاه کنم. همه دولت‌ها وظایف و موفقیت‌هایی داشته‌اند. اینطور نیست که اختلاف خیلی جدی در عملکرد دولت‌ها وجود داشته باشد. من مطمئنم انتصابات دولت رئیسی از جمله در حوزه پتروشیمی و هلدینگ خلیج فارس، درست نبود و تراز مدیریت رعایت نشده است. با توجه به درامد ارزی و شرایط ارزی و وضعیت منطقه، وضعیت فروش نفت متفاوت شده است. ما با یک وضعیت ثابت برای قضاوت مواجه نیستیم. باید تمام مسائل را با هم درنظر بگیریم.
· دولت روحانی به واقع تا چه حد نسبت به دولت رئیسی در نفت و گاز موفق‌تر بود؟
در دولت دوم روحانی مواجه با چند مشکل بسیار بزرگ از جمله روی کارآمدن ترامپ و کرونا شدیم. تشدید اختلافات داخلی و آبان ۹۸ و مسأله بنزین هم بر عملکرد دولت اثر گذاشت و دولت نتوانست آن جهشی که در ۴ سال اول در زمینه افزایش تولید پتروشیمی و گاز بود را ادامه دهد. دولت از ۲۵۰ میلیون به ۷۰۰ میلیون مترمکعب گاز افزایش پیدا کرد و پروژه‌های ناتمام پارس جنوبی و ستاره خلیج فارس به اتمام رسید. بازگردانی تولید نفت طی ۶ ماه اول نیز انجام شد. ما افزایش تولید هم اکنون نداریم. ما ۴ میلیون بشکه تولید روزانه داشتیم که به خاطر تحریم‌ها مجبور شدیم بخشی از آن را از مدار خارج کنیم. الان سیاست دولت‌ها بازگردانی آن میزان است. دولت روحانی در ۶ ماه توانست تولید را به ۳ میلیون و ۸۰۰ هزار بشکه برگرداند، اما این دولت طی ۳ سال فقط ۶۰۰ هزار بشکه به تولید اضافه کرد و به ۳ میلیون و ۴۰۰ هزار بشکه رسیدیم.
· دولت رئیسی در چه شرایط جهانی و منطقه‌ای توانست افزایش فروش نفت داشته باشد؟ این افزایش فروش نفت چرا در جامعه احساس نشد؟
همزمان با کاهش کرونا و روی کار آمدن بایدن، صادرات ما از سال ۲۰۲۱ افزایش یافت. دولت رئیسی به علت افزایش تقاضا پس از کرونا، توانست محموله‌های ذخیره شده را به فروش برساند. درست است که صادرات نفت افزایش پیدا کرده، اما به همین میزان هم توقع وجود داشت که با توجه به افزایش درآمد نفتی، وضعیت اقتصادی بهتر شود و شاهد افزایش قیمت دلار از ۲۷ هزار تومان به ۶۰ هزار تومان نباشیم. بدهی دولت نیز به بانک مرکزی افزایش پیدا کرده است.
· نکته آخر
دوسال گذشته افزایش تولید و صادرات نفت ما مربوط به سال ۱۴۰۲ است. دولت بایدن در این سال وارد بازار نفت شد و مدیریت قیمت را در دست گرفت. ما دیدیم که حتی ۲ بار ۵۰ درصد ذخایر استراتژیک را فروخت و حتی نفت روسیه را تحریم نکرد. برای آمریکایی‌ها مهم بود که کمبودی در بازار وجود نداشته باشد. بازگشت ایران به بازار و افزایش تولید، توانست بخشی از کاهش تولید ۱ میلیونی عربستان و ۲.۵ میلیون اوپک پلاس را خنثی کند. تلاش‌هایی که جهت افزایش تولید و وفروش نفت انجام شده را نباید نادیده گرفت؛ اما این نکته قابل توجه است که چندسال است مسئولیت فروش و قیمت‌گذاری به شورای امنیت ملی واگذار شده و وزارت نفت فقط وظیفه تأمین و تحویل دارد. وزارت نفت نقش خاصی در بازاریابی نفت ندارد.
