مذاکره با قرارگاه خاتم‌الانبیاء برای احداث ساختمان در دانشگاه تهران
ایلنا: سید محمد مقیمی، رئیس دانشگاه تهران در نشست ماهانه شورای دانشگاه تهران که با حضور رؤسای دانشکدگان، دانشکده‌ها، پردیس‌ها و مراکز و مؤسسات وابسته به دانشگاه تهران در تالار شهید سلیمانی مرکز حوزه ریاست و روابط عمومی دانشگاه برگزار شد، در عین حال به رؤسای برخی دانشکده‌ها در زمینه طولانی شدن فرآیند بررسی پرونده‌های متقاضیان جذب در این دانشکده‌ها تذکر داد و بر جنبه مشورتی استمزاج از گروه‌های آموزشی در زمینه جذب هیأت علمی تاکید نمود و گفت: رؤسای دانشکده‌ها لازم است بر برگزاری منظم جلسات هیأت جذب دانشکده که نماینده هیأت جذب مرکزی هم در آن حضور دارد، نظارت کافی داشته باشند.
مقیمی علاوه بر جذب هیأت علمی از طریق فراخوان و معرفی بنیاد ملی نخبگان، به شیوه سوم تأمین کادر علمی مجرب برای دانشگاه تهران اشاره کرد و گفت: یک مسیر مناسب برای تکمیل کادر هیأت علمی دانشگاه تهران این است که بتوانیم بهترین اعضای هیأت علمی دانشگاه‌های کشور که آمادگی یا درخواست انتقال به دانشگاه تهران دارند را شناسایی و به دانشگاه تهران منتقل کنیم. البته دیدگاه‌هایی مخالف این سیاست نیز وجود دارد که معتقدند ما باید عضو هیأت علمی جوان جذب کنیم و یا اینکه عنوان می‌شود که نباید سایر دانشگاه‌ها در اثر از دست دادن بهترین‌های خود تضعیف شوند.
وی درباره مبانی توجیهی پیگیری راه سوم تقویت کادر علمی دانشگاه تهران، توضیح داد: همه ما می‌دانیم که اگر دانشگاه تهران قوی‌تر شود، به همان نسبت هم دانشگاه‌های دیگر و شهرستان‌ها قوی می‌شوند. یعنی وقتی خروجی‌های دوره دکتری دانشگاه تهران که تربیت‌شده بهترین اساتید کشور هستند، هیأت علمی دانشگاه‌های دیگر شوند، می‌توانند دانشجویان بهتری نیز تربیت کنند، بنابراین یک چرخه مثبتی در کشور ایجاد می‌شود. از طرف دیگر واقعیت این است که دانشگاه تهران جای آزمایش و خطا نیست که فقط عضو هیأت علمی جوان در آن جذب شود که هر چند استاد جوان جذب‌شده ممکن است مقالات زیادی هم داشته باشد و محقق خوبی هم باشد، ولی ممکن است الزاماً معلم خوبی نباشد. یا ممکن است همه این ویژگی‌ها را داشته باشد، ولی تجربه و پختگی لازم را نداشته باشد و تا این پختگی ایجاد شود، سال‌ها طول می‌کشد؛ بنابراین اعتقاد داریم که برای تکمیل و تقویت کادر علمی دانشگاه لازم است تلفیقی از جذب عضو هیأت علمی جوان و انتقال اساتید موفق سایر دانشگاه‌ها را در دستور کار داشته باشیم.
رئیس دانشگاه تهران با طرح این پیشنهاد که در گروه‌ها و دانشکده‌های مختلف دانشگاه تهران، نهضت شناسایی و گفتگو با بهترین استادان ایرانی دانشگاه‌های داخل و خارج کشور برای جذب در دانشگاه تهران به راه افتد، گفت: برای این انتقال و جذب، علاوه بر شاخص اخلاقی و سرآمدی در شاگردپروی، یکی از شاخص‌ها می‌تواند شاخص یک درصد دانشمندان در حوزه‌های علوم پایه و مهندسی و سرآمدان از منظر پایگاه استنادی جهان اسلام باشد. به هر حال این برنامه در چارچوب یک نگاه ملی اتفاق می‌افتد، نه صرفاً یک نگاه سازمانی دانشگاه تهران. ما معتقدیم که اگر دانشگاه تهران یک دانشگاه قوی باشد و چشم‌انداز حضور دانشگاه تهران در جمع ۱۰۰ دانشگاه برتر دنیا در رتبه‌بندی‌های بین‌المللی محقق شود، این برای مردم و نظام اسلامی باعث افتخار خواهد بود.
مقیمی در بخش دیگر سخنانش درباره چالش‌های مالی دانشکده‌ها و واحد‌های دانشگاه، گفت: متمرکز شدن ردیف‌های بودجه و حساب‌های دانشگاه، یک تصمیم داخل دانشگاه و خواسته ما نبوده است بلکه متمرکز شدن ردیف‌های بودجه دانشگاه‌ها یک الزام قانونی و مصوب مجلس شورای اسلامی بوده است که در دولت قبل و دوره قبلی مدیریت دانشگاه اتفاق افتاده است.
ما معتقدیم که اگر این ردیف‌ها متمرکز نباشد، امکان چانه‌زنی مالی برای کسب بودجه واحد‌های دانشگاه بیشتر خواهد شد. هر چند متمرکز شدن حساب‌ها و ردیف‌های بودجه دانشگاه یک تصمیم داخل دانشگاهی نبوده است، ولی ما می‌توانیم از این فرصت برای ایجاد انضباط مالی استفاده کنیم و با اصلاح و بهبود فرآیندها، جریان مالی را در دانشگاه روان‌تر از وضعیت فعلی کنیم. در حال حاضر هزینه‌های مرتبط با منابع انسانی و امور رفاهی به صورت متمرکز و عادلانه است؛ به گونه‌ای که در گذشته شاهد بودیم که در برخی واحد‌ها بهره‌مندی منابع انسانی و دانشجویان از امکانات دانشگاه متفاوت از سایر واحد‌ها بود و حتی شاهد بودیم که پرداخت حقوق و مزایا با تأخیر و یا استاندارد‌های متفاوت صورت می‌گرفت. در حالی که در وضعیت فعلی این تفاوت‌ها به حداقل رسیده است.
رئیس دانشگاه تهران از استقرار ساز و کار حسابرسی داخلی در دانشگاه تهران در راستای تحقق انضباط مالی و جاری ساختن اصول نظارتی و مدیریتی برای خودارزیابی مالی در دوره فعلی مدیریت دانشگاه خبر داد و تاکید کرد: ما بر این باوریم که حتی اگر نهاد‌های نظارتی هم نباشند ما باید کار نظارتی خودمان را درست انجام دهیم و طبق اصول و قواعد علمی، اخلاقی و قانونی، بدون اینکه حیف و میلی صورت بگیرد، بیت‌المال را هزینه کنیم. معتقدم همه مسئولان دانشگاه باید به حسابرسی داخلی پاسخگو باشند. در این راستا تاکید کرده‌ام که حسابرسی از بخش‌های مختلف دانشگاه را از دفتر رئیس دانشگاه شروع کنند و هیچ واحدی مصونیت نخواهد داشت.
مقیمی همچنین با تاکید بر احقاق حقوق دانشگاه تهران، از پیروزی دانشگاه تهران در چند پرونده قضائی به نفع دانشگاه خبر داد و گفت: یک مجموعه‌ای که حدود ۱،۰۰۰ میلیارد تومان ارزش مالی داشت را با اقدامات زیربنایی و تلاش بسیار در حوزه ساماندهی املاک دانشگاه توانستیم به دانشگاه برگردانیم؛ به گونه‌ای که از منظر حقوقدانان، امکان موفقیت دانشگاه برای بازگرداندن این مجموعه نزدیک به صفر برآورد می‌شد.
وی همچنین درباره ساماندهی املاک اطراف دانشگاه تهران نیز گفت: ما این فضا‌ها را در املاک دانشگاه با پیگیری‌های فراوان، به محیط‌های مدیریت‌شده تبدیل کردیم و دلال بازی افراد و گروه‌های غیردانشگاهی را به صفر رسانده‌ایم. یکی از مجموعه‌هایی که در املاک اطراف دانشگاه تهران ایجاد نموده‌ایم، ستاد مسئولیت اجتماعی دانشگاه با میز‌های تخصصی مختلف است. همچنین فضایی را برای «کافه کتاب» در نظر گرفته‌ایم تا به صورت مدیریت‌شده و با رویکرد فرهنگی فعال شود. ساماندهی املاک دانشگاه تهران واقعاً زمان‌بر بود و جلسات هفتگی متعددی برای این ساماندهی برگزار شده و در مرحله بعدی مشغول تصویب نهایی طرح توسعه دانشگاه هستیم و برخی طرح‌های عمرانی را در یکسال اخیر در این محیط پیرامونی اجرایی کرده‌ایم و برخی از آن‌ها را نیز به بهره‌برداری رسانده‌ایم.
به گزارش روابط عمومی دانشگاه تهران، رئیس دانشگاه تهران درباره احداث ساختمان برای دانشکده‌های تازه تأسیس نیز اعلام کرد: برای احداث ساختمان جهت دانشکده‌های تازه تأسیس، توسعه مؤسسه ژئوفیزیک و دانشکده‌های قدیم که فاقد محیط فیزیکی مناسب هستند، با قرارگاه خاتم‌الانبیاء مذاکراتی داشته‌ایم تا با استفاده از فناوری‌های جدید ساختمانی و هزینه‌های حداقلی در سریع‌ترین زمان ممکن و بهره‌گیری از تلفیق سازه‌های پیش‌ساخته و سازه‌های ثابت، عملیات احداث این ساختمان‌ها انجام شود که اقدامی بی‌نظیر در حوزه عمرانی خواهد بود. همچنین یک مجتمع خوابگاهی ۵۰۰ واحدی با استفاده از این روش ظرف ۱۴ ماه در جنب خوابگاه شهید چمران احداث خواهد شد. ساختمان‌های دانشکده‌های جدید نیز قرار است ظرف ۶ ماه احداث و تحویل دانشگاه تهران شود.
مقیمی، یکی از معضلات در عملیات ساختمانی را طویل‌المدت شدن دوره آماده شدن آن‌ها برای بهره‌برداری دانست و توضیح داد: دوره ساخت برخی ساختمان‌ها در گذشته آنقدر طولانی شده است که وقتی ساختمان می‌خواهد بهره‌برداری شود، دیگر مستهلک شده است. نمونه این مورد در دانشکدگان علوم و فناوری‌های بین‌رشته‌ای قابل مشاهده است که احداث ساختمان آن از سال ۱۳۹۲ آغاز شده است و با تزریق قطره چکانی اعتبارات از سوی سازمان برنامه و بودجه، به نظر می‌رسد با این روند، تکمیل این پروژه ۲۰ سال دیگر هم طول می‌کشد. برای این پروژه و پروژه‌های مشابه نیز نقشه راه جدیدی طراحی و به اجرا در آورده‌ایم که انشاالله بزودی شاهد بهره‌برداری از فاز اول ساختمان دانشکدگان علوم و فناوری‌های میان رشته‌ای خواهیم بود.
استاد دانشکدگان مدیریت دانشگاه تهران با تاکید بر نوسازی دانشگاه تهران هم از منظر محتوایی و از حیث کالبدی و فیزیکی، خاطرنشان کرد: تمام تلاشمان این است که با روش‌های جدید به حفظ پیشگامی دانشگاه تهران بپردازیم و اگر بخواهیم با روند سنتی گذشته ادامه دهیم و ابتکارات جدید را در دستور کار قرار ندهیم، در فضای رقابتی داخلی و بین‌المللی، دیگران گوی سبقت را از ما خواهند ربود. خوشبختانه این ابتکارات جدید با همت و پشتکار مدیران در تمام سطوح در دوره جاری مدیریت دانشگاه تهران با جدیت در حال برنامه‌ریزی و اجراست و نتایج آن بخوبی در عملکرد دانشگاه و رتبه‌های ارتقایافته داخلی و بین‌المللی دانشگاه تهران در سال‌های اخیر مشهود است و البته در آینده نزدیک شاهد به بار نشستن این تلاش‌ها در دستیابی به رتبه‌های غرورآفرین در سطح بین‌المللی خواهیم بود.
وی در بخش دیگر سخنانش با اشاره به تأسیس مؤسسه حکمت‌پژوهی علوم در دانشگاه تهران، برای تشریح کارکرد‌ها و خروجی‌های مورد انتظار از این مؤسسه، به طرح سوالاتی به این شرح پرداخت: چرا فضای دانشگاه بر محور مقاله‌نویسی و رویکرد دانشگاه به سمت کمی‌گرایی پیش رفته است؟ چرا چشم امید دانش‌آموختگان برای اشتغال به این سازمان و آن سازمان است، به جای اینکه خود اشتغال‌زایی کنند؟ چرا دانشجویان و دانش‌آموختگان به فکر مهاجرت هستند؟ و چرا بعضاً رفتار‌هایی را در ساحت مقدس دانشگاه شاهد هستیم که شکننده حرمت دانشگاه و استاد است؟ یکی از ریشه‌های اصلی این نقیصه‌ها به بی‌توجهی یا کم‌توجهی به بحث‌های حکمی و حکمت‌پژوهی در علوم و رشته‌ها برمی‌گردد.
رئیس دانشگاه تهران افزود: «حکمت‌پژوهی» رویکردی است که در نظام‌های آموزش عالی موفق دنیا وجود دارد. دانشمندان سرآمد در حوزه مدیریت آموزشی، نظام‌های آموزش عالی در دانشگاه‌های غربی را نقد می‌کنند و معتقد هستند که یکی از کاستی‌های آموزش عالی این است که ما عمدتاً از نمیکره چپ مغز دانشجویان استفاده می‌کنیم و مهارت‌ورزی آن‌ها را مبتنی بر کارکرد نیمکره چپ افزایش می‌دهیم و نیمکره راست را که مربوط به مهارت‌های خلاقانه، مبتکرانه و شهودی است فراموش کرده‌ایم. اگر قرار باشد دانشجو و دانش‌آموخته‌ای جامع‌الاطراف تربیت کنیم باید هر دو نیمکره تقویت شود. اگر قرار باشد نیمکره راست تربیت و تقویت شود باید بحث‌های حکمتی و فلسفی در درون دوره‌های آموزشی به جریان بیفتد. باید دانشجویان بدانند جایگاه‌شان در جامعه چیست. سیر تکامل رشته و ماهیت وجودی رشته و نقشی که می‌تواند در جامعه ایفا کند چیست. یک شناخت بنیادی و هستی‌شناسی و معرفت‌شناسی از رشته تحصیلی خود پیدا کنند و ارتباط رشته خود را با محیط پیرامونی دریابند که همه این‌ها باعث می‌شود که بصیرت‌افزایی در دانشجو ایجاد شود و بسیاری از وقایع ناخوشایند و رفتار‌های هنجارشکن محیط علمی اتفاق نیفتد.
سید محمد مقیمی در آغاز سخنانش نیز با اشاره به برگزاری رویداد بزرگداشت وحدت حوزه و دانشگاه در دانشگاه تهران، ابراز امیدواری کرد که بتوانیم در راه وحدت این دو نهاد که نماد دینداری و علم هستند قدم‌های مثبت و واقعی برداریم. قطعاً مسیر موفقیت توأم شدن علم و اخلاق و دین است که ما را به آن هدف واقعی و چشم‌انداز نهایی ما که آخرت‌گرایی است، رهنمون می‌کند. یعنی همه تلاش‌های ما در زندگی اعم از تلاش‌های علمی و اجتماعی در نهایت باید به سعادتمندی اخروی رهنمون شود.
وی افزود: برای اینکه به این سعادتمندی برسیم قاعدتاً به ابزار‌هایی نیاز داریم و در همین راستا ابزار‌های مادی و ابزار‌های طبیعی می‌توانند به همان اندازه مقدس باشند؛ چراکه می‌خواهند ما را به یک هدف مقدس برسانند؛ بنابراین علم هم در محیط دانشگاه و هم در محیط حوزه، مقدس است؛ مشروط بر اینکه مبتنی بر هدف‌گرایی اصلی و نهایی یعنی آخرت‌گرایی باشد. اگر اینگونه نباشد، ولو اینکه علم در حوزه هم باشد، آن علم مقدس تلقی نخواهد شد؛ای بسا ممکن است که باعث سقوط و نزول عالم و بشر هم بشود. به همین ترتیب اگر هدف اصلی علم در دانشگاه نیز آخرت‌گرایی نباشد، آن علم را نمی‌توان مقدس دانست.
رئیس دانشگاه تهران خاطرنشان کرد: بنابراین مبنایی که ما برای علم و معرفت داریم در جهت هدف نهایی ما یعنی قرب الهی است و اگر این امر محقق شود، همه علوم مقدس هستند؛ همانگونه که آیت‌الله جوادی آملی اشاره می‌کنند که آنچه در حوزه اتفاق می‌افتد تعبیر و تفسیر قول خداوند است و در دانشگاه هم فعل خداوند تبیین می‌شود؛ بنابراین با این رویکرد، علم هم در حوزه و هم در دانشگاه در زمره علوم دینی است. همه ما تلاشمان این است که دانشگاه از آخرین دستاورد‌های علمی دنیا برای هدف نهایی یعنی سعادت دنیا و آخرت استفاده نماید و این تلاش‌ها حتماً مقدس و قابل تقدیر است؛ لذا امیدوارم که فضایی ایجاد شود تا ما بتوانیم در تعاملی که بین حوزه و دانشگاه صورت می‌گیرد، در رسیدن به این هدف مقدس موفق شویم.
