احیای برجام به فراموشی سپرده شده است؟
احیای برجام در فضای مابین جنگ اوکراین و غزه به فراموشی سپرده شده است. مشخص نیست دولت ایران و آمریکا در وضعیت فعلی که جنگ غزه به اوج خود رسیده است چه برنامه‌ای برای احیای این توافق دارند.
رحمان قهرمانپور، تحلیلگر بین المل، درباره شرایط احیا برجام در وضعیت فعلی به «انتخاب» گفت: واقعیت امر این است که با تحولاتی که رخ داده ابهامات زیادی درباره احیای برجام به وجود آمده است. ابهامات حتی از گذشته هم بیشتر شده است. در شرایطی که در ماه شهریور و بعد از تبادل زندانی‌ها امید‌ها را نسبت به تداوم مذاکرات بیشتر کرد، با شروع جنگ غزه، موضوع هسته‌ای ایران تحت الشعاع بحران بزرگتر، یعنی بحران غزه قرار گرفت. هرچند موضوع هسته‌ای از دستور کار خارج نشد، اما همانطور که واضح است رسانه‌ها به آن نمی‌پردازند و آمریکا هم مسائل فوری تری دارد که مسئله فلسطین و جنگ غزه است. همه چیز الان درگیر غزه و اسراییل است که می‌تواند سیاست آمریکا در منطقه را هم دگرگون کند و حتی آمریکا را مجبور کند که بر خلاف آنچه دوست دارد در منطقه عمل کند.
وی ادامه داد: مسئله مذاکرات یک طرفه نیست و حتی اگر ایران هم تلاش کند، قاعدتا آمریکاست که باید موضوع را بپذیرد. چون تمرکز آمریکا روی غزه و روند صلح است، انرژی کافی ندارد و طبیعتا هم اگر در چنین شرایطی آمریکایی‌ها مذاکره را شروع کنند با فشار لابی‌های اسراییل و کشور‌های منطقه مواجه شود. دستگاه دیپلماسی آمریکا در شرایط فعلی توان اش را روی مسئله پایان جنگ غزه و مدیریت آن گذاشته است؛ لذا مسئله دو طرفه است. اگر ایران هم در این بین به آمریکا پیامی بدهد، آمریکایی‌ها چندان توجهی ندارند.
وی در ادامه اشاره کرد: این جنگ هرچه بیشتر ادامه پیدا کند اثرات آن بیشتر خواهد شد. همانطور که قبلا هم صحبت کردیم، اگر اسراییل به غزه وارد نمی‌شد، تبعات بحران قابل مدیریت بود. ورود زمینی اسراییل به غزه قدری معادلات را پیچیده کرده است. به عبارت دیگر مدیریت پیامد‌های ناشی از جنگ چندماهه در غزه هم دشوارترخواهد بود. نتیجتا ادامه دار شدن این جنگ تاثیرات سیاسی مهمی بر منطقه می‌گذارد و مسائل متعددی را به وجود می‌آورد که آمریکا باید انرژی خود را در خاورمیانه به آن اختصاص دهد تا وضعیت بدتر نشود.
قهرمانپور خاطرنشان کرد: حتما این جنگ بر روی اخبار تاثیر گذاشته است، اما اگر ادامه پیدا کند تاثیر آن بیشتر خواهد بود. جنگ اوکراین هم در آغاز تاثیر زیادی بر روی مسئله هسته‌ای ایران نداشت، اما وقتی ادامه پیدا کرد تاثیرات آن بیشتر شد. جنگ غزه هم فعلا تاثیر خیلی زیادی روی جنگ اوکراین نگذاشته است، اما اگر ادامه پیدا کند، در آن صورت ممکن است که اثرگذاری آن بیشتر و بیشتر شود. این جنگ فعلا باعث تغییر معادلات هسته‌ای ایران و جنگ اوکراین نشده است، اما تداوم آن می‌تواند تاثیرات زیادی بر این دو موضوع بگذارد.
