سوگواره «تکیه ملت» محفلی برای احیای آیین های کهن – هشت صبح

خبرگزاری مهر، گروه جامعه؛ این روزها مردم تهران در خیابان مفتح میهمان سفره کرم حضرت اباعبدالله هستند. هر روز حوالی اذان مغرب تکیه مملو از جمعیت می‌شود. ساعتی را مهمان حضرت هستند و در هوای او تنفس می‌کنند.

بیرون تکیه در پیاده رو چندین غرفه مشغول خدمت رسانی به مردم بودند. خادمان نوجوان مهمانان را راهنمایی می‌کردند. فضای جلسه عطرآگین به نام اباعبدالله بود. وارد حسینیه که شدیم گروهی از نوجوانان قرآن تلاوت می‌کردند. جلسه به ظاهر در یک ورزشگاه بود اما سیاهی‌ها و کتیبه‌ها و جمع مردم عزادار آن را به تکیه‌ای بدل کرده بود تکیه‌ای برای یک ملت.

حب الحسین وسیله السعداء… این ابتهال با صدای یک نوجوان شنیدنی‌تر است. اصلاً همه‌کاره در این جلسه نوجوانان بودند. هنگام سرود پسران و دختران نوجوان با نظمی دیدنی به روی صحنه آمدند. شنیدن نام حسین از زبان معصوم‌شان شنیدنی‌تر بود. پرچم‌هایی مزین به نام حسین در دست داشتند. نور بود که از چهره‌های‌شان می‌ریخت.

ناخودآگاه دل‌ها به کربلا پر می‌کشید. به یاد قاسم نوجوان، به یاد عبدالله در قتلگاه و به یاد رقیه… چند دختر بچه از همه بیشتر به چشم می‌آمدند. از بقیه کوچک‌تر بودند. یک جا ایستاده بودند اما کنجکاوی کودکانه‌شان آنان را به جنب و جوش وا می‌داشت.

سرود را یک صدا و پرشور می‌خواندند:
حسین تو قلبم داره ریشه
حسین که تکراری نمی‌شه…

برنامه بعدی چهارپایه خوانی بود سنتی دیرین که چند سالی است احیا شده است. پسر جوانی رو نوحه‌ای حماسی را با شور می‌خواند. فضا معطر از نام امام مجتبی شد و حلقه جوانان در اطرافش به سینه می‌کوبیدند.

این جلسه محفل احیای آئین‌های کهن توسط نوجوانان بود. نسلی که پای کار حسین (ع) ایستاده‌اند. تعزیه که شروع شد گمان می‌کردی دو تعزیه‌خوان حرفه‌ای اینگونه دم گرفته اند. اما دو جوان هنرمند با شور و احساس تعزیه علی اکبر (ع) را اجرا کردند.

دو دختر خردسال غم‌های دل رقیه را روایت می‌کردند. کاملاً می‌شد تجسم کرد. رقیه را به یاد همه آوردند.

محسن عراقی صحنه گردان مجلس بود. فضا که معطر به نام اهل بیت شد نخواست که همه بهره‌ها از مجلس حسین را خود به تنهایی ببرد. یادی کرد از معلمان دوران دبستان. به راستی چقدر یادشان در ذهن‌ها ماندگار است. می‌گفت: هیچ کس نام آموزگار دبستان خود را فراموش نمی‌کند. همان کسی که یادمان داد بنویسیم آب… سلام بر لب عطشان حسین و یادمان داد بنویسیم بابا… و دلمان پر بگیرد سوی خانه پدری سوی امیرالمومنین علی (ع) یا کسی که سرود خواندن یادمان داد، دم گرفتن، نوحه خواندن. شاید دستشان از دنیا کوتاه باشد اما چه خوب شد به دعایی خالصانه از این سفره کرم توشه‌ای برایشان برداشتیم.

این برنامه به همت ستاد جشنواره‌های شهرداری تهران برپا شده بود. این ستاد که به ستاد جشنواره مردمی آرمان تغییر نام داده است، در طی سال و در مناسبت‌های مختلف جشنواره، سوگواره و اعطای نشان برگزار می‌کند.

رسول آذر سرا دبیر ستاد جشنواره مردمی آرمان ضمن تشریح جزئیات این برنامه گفت: چون در ایام سوگواری اباعبدالله هستیم جشنواره مردمی آرمان تبدیل به سوگواره هنری و آئینی تکیه ملت شده است.

وی افزود: از ابتدای محرم از تمام محلات و مناطق شهر تهران ۵۰ هزار نفر در دوازده رشته که ۸ رشته اصلی و۴ رشته فرعی در این سوگواره شرکت کردند. نفرات برگزیده به تعداد ۷۳۰ نفر به علاوه ۲۲ گروه سرود در سطح شهر تهران طی برنامه‌ریزی انجام شده از روز ۱۳ تا ۲۶ مرداد داوری نهایی شدند.

وی افزود: در رشته‌های اصلی شامل ابتهال‌خوانی، چارپایه‌خوانی، مرثیه و روضه، شور، نوحه و زمینه خوانی، تعزیه خوانی، شبیه خوانی، نقالی و پرده خوانی، اجرای روایت واقعه، خوانندگی (نغمات آئینی) و نواهای ماندگار تقلیدی، شعر و سرود آئینی، تولیدات ویژه خادم الرضا و شهدای اردیبهشت است. از رشته‌های فرعی هم عکاسی با موبایل و کمیک استریپ، نقاشی، نقاشی دیجیتال، تایپوگرافی و طراحی لباس، طراحی با هوش مصنوعی، تولیدات ویژه اربعین حسینی را می‌توان نام برد.

وی همچنین کشف استعداد در نوجوانان را هدف این برنامه آئینی دانست و گفت: این سوگواره که در سنین ۱۰ تا ۱۸ سال برگزار شده است با هدف شناسایی نوجوانان توانمند بوده تا بتوانیم روی آنها سرمایه گذاری کرده و برای رشد بیشتر به آن‌ها آموزش بدهیم.

وی بزرگداشت مقام و منزلت و شهدای کربلا در حوزه‌های هنری و آئینی، ارائه الگوی حسینی برای زندگی امروز، شناسایی ظرفیت‌ها و استعدادهای هنری و آئینی در تهران، ایجاد فضای مناسب برای ارائه توانمندی‌های نوجوانان را از دیگر اهداف جلسه تکیه ملت دانست.

آذر سرا به اشاره به حضور مردم در جریان برگزاری مراسم بیان کرد: گلچینی از نفرات برگزیده، در محل برنامه تکیه ملت واقع در سالن شهید افراسیابی ورزشگاه شهید شیرودی آثار خود را از ۱۵ تا ۲۶ مرداد از حوالی ساعت ۵ بعد از ظهر تا نماز مغرب با حضور محسن عراقی به نمایش درمی‌آورند. همچنین اجرای کنسرت تکیه ملت با حضور ارکستر سمفونیک سازمان صدا و سیما با رهبری آقای شریفی و اجرا و خوانندگی آقایان سالار عقیلی و سید محسن حسینی هم از برنامه‌های جنبی است.

وی افزود: اجرای این نوجوانان فارغ از اینکه برگزیده شوند یا نه، به صورت زنده از شبکه رادیو اربعین و شبکه تهران پخش می‌شود و خروجی نهایی آن پس از ویرایش در ایام پایانی ماه صفر از شبکه نسیم پخش خواهد شد. همچنین در هر رشته به ۳ نفر از برگزیدگان کمک هزینه سفر کربلا مبلغ ۱۵ میلیون و به گروه‌های سرود نفری ۵۰ میلیون هدیه اعطا خواهد شد.

آذر سرا در پایان با اشاره به آخرین اقدامات ستاد جشنواره‌های شهرداری تهران گفت: آخرین کاری که انجام دادیم برنامه‌ای به نام دختران آرمان بود که با حضور رئیس جمهور شهید انجام شد. همچنین در ایام ماه مبارک رمضان کاری را در مجموعه بوستان لاله و بلوار کشاورز به نام شهر رمضان انجام دادیم. به دنبال این هستیم که برای نوجوانان و جوانان برای مهر ماه جشنواره‌ای طراحی کنیم.