واقعیتهایی وجود دارد که در ارزیابیهای سیاست خارجی باید آن را محاسبه کرد/ در منطقه، یک مثلث بحرانی وجود دارد که ضلعی از آن، روابط ایران و اعراب است/ آنها نگران هستند که اگر مشکلی با ایران پیدا کنند، آمریکا پشت آنها نماند / بازدارندگی تهران، اعراب را نگران کرده
طبق اعلام برخی رسانه های اسرائیلی، امارات و عربستان در پیامی از آمریکا خواستهاند که برای افزایش سهم شان در ائتلاف امنیتی منطقه ای علیه ایران، نیازمند یک تضمین نظامی هستند.
قاسم محبعلی، مدیرکل سابق میز خاورمیانه وزارت خارجه، درباره پیام احتمالی امارات و عربستان به آمریکا برای کسب حمایت نظامی در مقابل ایران به «انتخاب» گفت: بحثی که درباره بازدارندگی ایران مطرح است، اعراب را نگران کرده است. آنها نگران هستند که اگر مشکلی با ایران پیدا کنند، آمریکا پشت آنها نخواهد بود و برایشان هزینههای بسیار سنگینی خواهد داشت. واضح است که اگر آمریکا مداخله نکرده بود، اسراییل به تنهایی نمیتوانست در مقابل این حجم از موشک و پهپاد ایستادگی کند. هیچ کشوری در منطقه توان مقاومت در برابر این حمله و امکانات نظامی را به صورت تنهایی ندارد. همین موضوع اعراب را نگران کرده است. بازدارندگی الزاماً میان کشورهای دشمن هم نیست و میان کشورهای دوست هم مسأله بازدارندگی مطرح است. مثل کاری که پاکستان با ایران کرد، پاکستان وقتی دید ایران خاکاش را مورد حمله قرار داده، آنها نیز چنین کاری کردند و این بازدارندگی باعث شد که دو طرف دیگر هم دیگر را تهدید نکنند.
وی در ادامه در رابطه با بحرانهای نظامی منطقه میان ایران و اعراب بیان کرد: ما باید به این نکته توجه داشته باشیم که ایران و اعراب در تمامی ادوار جنگ و رقابت داشتهاند. در منطقه مثلث بحرانی وجود دارد که یک ضلع آن بحران روابط ایران و اعراب است. مشکلات ما حتی با عراق هم حل نشده و در مرحله آتش بس هستیم و مسأله جنگ ایران و عراق از نظر حقوقی پایان نیافته است. امارات هم ادعا ارضی دارد، با عربستان هم چندین بار قطع رابطه کردهایم. محور دوم بحران روابط ایران و اسراییل است که در ۴۵ سال اخیر مرتباً درگیر بودهاند. محور سوم بحران اعراب و اسراییل است و در هر سه محور مدیریت بحران آمریکایی وجود دارد. در جنگ هم آمریکاییها از ابتدا اعلام کردند این جنگ نباید پیروز داشته باشد و هر موقع عراق پیش روی میکرد به ایران کمک میکردند و در نهایت هم بدون دستاورد، متوقف شد.
او افزود: اعراب هم پیمان نظامی آمریکا به خاطر آنچه تهدید ایران می خواهند، هستند. مهمترین تهدیدی که کشورهای خلیج فارس تعریف کردند، تهدید ایران است. کویت و امارات و قطر و بحرین و عراق در این بین مشارکت دارند. مهمترین مرکز دریایی آمریکا در منطقه در عمان است، مهمترین پایگاه دیگراشان نیز در قطر و بحرین است. در نتیجه اعراب امنیتشان را از آمریکا میگیرند، اسراییل هم از آمریکا امنیت میگیرد و هر دو هم ایران را تهدید خودشان می دانند. در نتیجه انتظار میرود که در مقابل ایران، بخواهند به سوی آمریکا بروند تا امنیت داشته باشند.
محبعلی درباره اختلافات واقعی با اعراب و ایجاد ترس از ایران توسط آمریکا در میان سرزمینهای عربی گفت: واقعیت این است که ما ۸ سال با عراق جنگیدیم و آنها مورد حمایت اتحادیه عرب بودند. حتی سودانیها و یمنیها در کنار صدام و علیه ایران جنگیدند. از این طرف با امارات یک سری اختلافات تاریخی داریم. سر جنگ عربستان و یمن، غربیها مدعیاند که تسلیحات ایرانی به یمن داده شده و یمنیها بودند که به نقاط حساس عربستان، از جمله آرامکو حمله کردند. در تمامی بیانیههای اعراب یک بند مهم درباره مسأله هستهای ایران دارند. بحرینیها نیز مدعیاند که ایران در امور داخلیاش مداخله میکند. تمام حکومتهای منطقه به نوعی از ایران احساس ترس میکنند. حتی دولت لبنان هم به دلیل حمایت ایران از حزب الله، نگران است. در سال ۲۰۱۴ کتابی در کویت منتشر شد که روشنفکران عرب آن را نوشتند، در آن کتاب اشاره کردند اختلافات ارضی با ایران بیش از اختلافات ارضی است که با اسراییل دارند. واقعیتهایی وجود دارد که در ارزیابیهای سیاست خارجی باید آن را محاسبه کرد. سیاست ایران بعد از انقلاب این بود که با بزرگ کردن مسأله فلسطین، این اختلافات را پوشش دهد اما اعراب اختلافاتشان با ایران را حفظ کردند.