«نه» به انتخابات مجلس؛ «نه» به انتخابات رقابتی! – تابناک

تابناک _ در روزهای اخیر، برخی چهره های اصولگرایی درباره اینکه انتخابات مجلس رقابتی خواهد شد و اصلاح طلبان نیز کاندیدا‌های خود را در این انتخابات خواهند داشت، صحبت کرده اند. بخشی از این صحبت‌های زودهنگام ناشی از نگرانی است که نسبت به کاهش چشمگیر مشارکت مردم در انتخابات دیده می‌شود و بخش دیگر و مهمتر از این ناشی می‌شود که بدون استفاده از ظرفیت‌های بالقوه موجود در کشور در طیف‌های گوناگون و متفاوت با اصولگرایی، اداره کارآمد کشور با مشکل مواجه شده است.

استقبال از حضور همه طیف‌های سیاسی موجود در کشور ـ که سازوکار انتخابات را پذیرفته اند ـ با هر نیتی، مسیر خوبی است که باید از تداوم آن حمایت کرد، چون اکنون در کشور، مردم بین دو «نه» بزرگ گرفتار شده اند؛ یک «نه» مربوط به عده‌ای است که حضور در انتخابات را  حتی انتخاباتی با رقابت بالا بی فایده تلقی و از تحریم انتخابات صحبت می‌کنند و «نه» بزرگ دیگر را افرادی می‌گویند که مخالف انتخاباتی رقابتی هستند و در سایه انتخاباتی کم رقابتی، ظرفیت‌های موجود کشور را دانسته یا نادانسته به تحلیل رفته می‌خواهند. این دو «نه» در فرصت زمانی مانده به انتخابات باید از فضای گفتمان عمومی غالب کشور با تقویت فرایند‌های سیاسی جهت افزایش مشارکت موثر مردم، به حاشیه رانده شود و قائلان این دو «نه» بزرگ در حاشیه قرار گیرند.

طبیعی است که تقویت گفتمان مشارکت عمومی موثر، صرفا به حرف درمانی محقق نخواهد شد؛ مشارکت عمومی با رقابت بالا، محقق خواهد شد؛ چه بسا در صورتی که در انتخابات، رقابت بالا باشد، کاهش مشارکت چندان اهمیتی ندارد. این رقابت است که تضمین کننده استفاده از ظرفیت همه نیرو‌هاست، مشارکت بالا، فرصتی است که مردم انتخاب می‌کنند، در صورت وجود رقابت مطلوب و منطقی، از حق خود استفاده کنند یا نکنند. در واقع هم و غم حاکمیت باید ایجاد رقابت بالا باشد، نه مشارکت بالا؛ مشارکت خودکار در پی رقابت مطلوب محقق خواهد شد.

ایجاد رقابت نه دستوری است و نه با تهدید محقق شدنی؛ زمینه‌های ایجاد رقابت با گفت‌وگو‌های سیاسی ایجاد می‌شود؛ بدین گونه که اولا طیف‌های گوناگون سیاسی به رسمیت شناخته شوند؛ وزن و ظرفیت آنان و قدرت بازیگری  برای آنان در نظر گرفته شود و ثانیا آنان بخشی از فرایند سیاسی و سیاستگذاری انتخابات باشند.

با رعایت این دو مولفه، گفت‌وگو‌های سیاسی، می‌تواند زمینه ساز استفاده از همه ظرفیت‌های کشور، انتخاباتی رقابتی و همچنین با مشارکت بالای مردمی گردد. آنچه بیش از هر موضوع دیگری ضروری است، اینکه باید فضایی فراهم شود که مردم از فشار بازی بین دو طیف نه به انتخابات و نه به رقابت و مشارکت بالا، خارج شوند. مکانیسم‌های رهایی از این فشار، حتما در گفت‌وگو‌های سیاسی که بازیگران آن همدیگر را به رسمیت بشناسند پیدا خواهد شد.

مساله‌ی حیاتی در سازمان‌دهیِ یک نظام سیاسی این است که آیا وجود مخالف (مخالفان) سیاسی را مجاز می‌شماریم یا نه؟ وقتی مخالف مجاز دانسته شود و او بتواند بخشی از فرایند‌های سیاسی کشور باشد، رقابت می‌آید، پشت آن مشارکت و پس از آن کارآمدی تامین خواهد شد.