نقش سامانه‌ها و پلتفرم‌های آنلاین در تسهیل گردشگری در ایران
امروزه که فناوری به طرز چشم‌گیری صنایع مختلف به ویژه گردشگری را تحت تاثیر قرار داده است، نمی‌توان از پتانسیل‌های درآمدی ایجاد شده در این صنعت چشم‌پوشی کرد. در واقع سامانه‌ها و پلتفرم‌های مبتنی بر اینترنت مانند خرید بلیط و رزرو اقامتگاه، به عنوان ابزارهایی قدرتمند می‌توانند نتایجی نظیر سهولت فرایند رزرواسیون، دسترسی به اطلاعات مورد نیاز و مقایسه گزینه‌های مختلف را در پی داشته باشند.
آیا واقعا این قبیل سامانه‌ها نقش موثری در صنعت گردشگری ایفا کرده‌اند؟ در حال حاضر این پلتفرم‌ها در چه بخش‌هایی به مخاطبین خدمت‌رسانی می‌کنند؟ در ادامه ضمن پاسخ به سوالات ذکر‌شده، جزئیات قابل توجهی در خصوص مزایای استفاده از پلتفرم‌های آنلاین گردشگری ارائه می‌دهیم.
بررسی نقش سامانه‌ها و پلتفرم‌های آنلاین در تسهیل و توسعه گردشگری در ایران
سامانه‌های آنلاین گردشگری که امروزه در ایران به مواردی مانند رزرو اینترنتی بلیط هواپیما یا سایر وسایل حمل‌و‌نقل، بررسی اقامتگاه‌های مختلف و سیستم راهنمای آنلاین تقسیم می‌شوند تا حد زیادی توانسته‌اند، خلا‌های صنعت گردشگری را از بین ببرند.
در واقع، می‌توان آغاز و بلوغ این پلتفرم‌ها را در سه دهه ۱۳۸۰، ۱۳۹۰ و ۱۴۰۰ تقسیم کرد. دهه ۱۳۸۰، مربوط به افتتاح و آغاز به کار چند سامانه رزرو هتل و خرید بلیط است که با امکانات ابتدایی مشغول به کار شدند. اما دهه ۱۳۹۰ شاهد رقابت میان طیف متنوعی از پلتفرم‌های گردشگری بودیم که به دنبال رشد و پیروزی در میدان رقابت، امکانات متنوعی را ارائه دادند.
اما دهه ۱۴۰۰ را می‌توان دوران بلوغ سامانه‌های گردشگری دانست؛ زیرا در عصر حاضر، استفاده از این پلتفرم‌ها به بخشی جداییناپذیر از برنامه‌ریزی گردشگران داخلی و خارجی تبدیل شده است.
بررسی پلتفرم‌های گردشگری به ما نشان می‌دهد که با وجود تمام چالش‌های موجود در این عرصه که نیاز به پیگیری و مدیریت دارند؛ توجه به مولفه‌هایی مانند تجربه کاربری، افزایش تنوع خدمات، یافتن نیاز واقعی کاربران و ارائه امکانات شخصی‌سازی شده باعث موفقیت این سامانه‌ها در عصر اینترنت شده است.
انواع پلتفرم‌های آنلاین در گردشگری
برای بررسی پلتفرم‌های آنلاین در صنعت گردشگری به مراحل آغاز تا پایان سفری معمولی توجه کنید. به طور کلی، یک مسافرت با انتخاب مقصدی متناسب با اهداف مسافر آغاز می‌شود. سپس، با یافتن اقامتگاه و وسایل حمل‌و‌نقل ادامه پیدا می‌کنید. در نهایت، به بررسی نقاط تفریحی و گردشگری برای ساخت سفری خاطره‌انگیز منتهی می‌شود. بنابراین، انواع سامانه‌های آنلاین در گردشگری عبارتند از:
_ سامانه‌های فروش بلیط
اگر خاطرتان باشد، در گذشته برای تهیه بلیط وسایل حمل‌و‌نقل مانند هواپیما یا قطار، باید به فرودگاه، راه‌آهن یا آژانس‌های مسافر‌بری مراجعه می‌کردیم و پس از صرف ساعت‌های طولانی، در نهایت به بلیط دل‌خواه خود می‌رسیدیم. این موضوع می‌توانست با صرف انرژی و زمان زیادی همراه باشد و در برخی مواقع نتیجه مد‌نظر کاربر را ایجاد نکند.
در حال حاضر سامانه‌های فروش بلیط، امکان خرید بلیط قطار آنلاین یا دیگر وسایل رفت‌و‌آمد را در شرایطی فراهم می‌کنند که می‌توانید میان قیمت، امکانات موجود، ساعت آغاز سفر، مدت زمان سفر و خدمات انتخابی‌تان، بررسی جامعی داشته باشید. در نهایت با تکمیل اطلاعات، تصمیمی منطقی و مطابق با نیازتان بگیرید.
ضمنا خدماتی نظیر برقراری ارتباط با پشتیبانی، امکان استرداد وجه، دست‌یابی به بلیط‌های لحظه آخری و رزرو بلیط‌هایی متناسب با زمان مد‌نظر، از جمله امکاناتی است که در سایت‌های فروش بلیط به شما ارائه می‌شود.
_ رزرو اقامتگاه
اگر یادتان باشد در گذشته برای یافتن و رزرو اقامتگاه، باید حتما به مقصد می‌رسیدیم. این موضوع به خصوص در شرایط پیک مسافرت، دغدغه‌ای را برای مسافران ایجاد می‌کرد که آیا می‌توانیم اقامتگاه مورد نظر خود را تهیه کنیم یا با تکمیل ظرفیت مواجه می‌شویم؟ در حالی که امروزه به واسطه سیستم‌های معرفی و رزرو اقامتگاه، می‌توانیم نسبت به انواع فضای اسکان اطلاعات خود را تکمیل کنیم و سپس با در نظر گرفتن تاریخ سفر، رزرو اقامتگاه را انجام دهیم.
مزیت سامانه‌های رزرو اقامتگاه، پشتیبانی از طیف وسیعی از هتل، هتل آپارتمان، مسافرخانه، سوئیت، اقامتگاه بودم‌گردی و دیگر موارد است که به شما اجازه می‌دهد دقیقا مطابق سلیقه، بودجه و نیاز خود، دست به انتخاب بزنید. ضمنا معمولا هر اقامتگاه در این قبیل پلتفرم‌ها، دارای اطلاعات جامعی است که دید شما را نسبت به رزرو محل اسکان مناسب، باز می‌کند.
_ راهنمای مسافر
بدیهی است به عنوان شخصی که به شهر یا نقطه‌ای جدید سفر کرده است؛ در خصوص اماکن گردشگری، خدمات تفریحی، فرصت‌های رفاهی و حتی معابر اطلاعات کافی نداشته باشید. این موضوع برای مسافران چالش‌هایی نظیر هدر‌رفت زمان و انرژی را به همراه دارد که می‌تواند سفر شما را تحت تاثیر قرار دهد.
سامانه‌های آنلاین مسافر در دسته‌های مختلف، خدمات متنوعی را به کاربران هدیه می‌دهند. به طور مثال، مسیر‌یاب یکی از ابزارهایی است که هر مسافر می‌تواند با تعیین مبدا یا مقصد، از بهترین مسیر به محل دل‌خواه خود برسد.
در مقابل، سرویس‌های معرفی اماکن گردشگری که با وجود پیشنهادات کاربران و امتیاز‌دهی آن‌ها، تکمیل شده است؛ فرصت انتخاب بهتر و راحت‌تر را پیش‌کش مسافران می‌کند.
مزایای استفاده از سامانه‌ها و پلتفرم‌های آنلاین در گردشگری
معرفی و توسعه پلتفرم‌های گردشگری به طور مستقیم مزایایی برای مسافران، صنعت گردشگری کشور و آژانس‌های مسافرتی، به ارمغان آورده‌اند. برای درک اهمیت این مزایا، کافی است میزان زمانی که در حال حاضر لازم است برای برنامه‌ریزی یک سفر، صرف کنید را با گذشته مقایسه کنید. در ادامه به بررسی جامع مزایای استفاده از سامانه‌های گردشگری می‌پردازیم:
صرفه جویی در زمان
با وجود سامانه‌های آنلاین رزرواسیون بلیط و اقامتگاه، دیگر نیازی نیست که زمانی طولانی را در باجه‌های فروش بلیط یا آژانس‌های مسافرتی بگذرانید. چرا که می‌توانید در هر نقطه از منزل، محیط کار یا فضاهای مختلف، با داشتن یک سیستم دارای اینترنت رزرو خود را انجام دهید.
دسترسی به اطلاعات جامع
فرقی نمی‌کند که سیستم گردشگری مربوط به رزرو اقامتگاه باشد یا خرید بلیط؛ در هر صورت اطلاعات کاملی را در اختیار شما قرار می‌دهد که در گذشته اطلاع از آن‌ها امکان‌پذیر نبود. این اطلاعات در خصوص یک اقامتگاه شامل قوانین، خدمات ارائه‌شده، فضای اتاق و موارد دیگر می‌شود. ضمنا وجود گالری تصاویر و نظرات کاربران، تکمیل‌کننده اطلاعات موجود است.
امکان مقایسه
انتخابی خوب برای رزرو بلیط و اسکان امن، زمانی اتفاق می‌افتد که بتوانید گزینه‌های مختلف را به جهاتی نظیر قیمت، خدمات و سایر اطلاعات مقایسه کنید و سپس، دست به انتخاب بزنید. در واقع این مقایسه به شما کمک می‌کند تا نزدیک‌ترین گزینه به توقعات خود را پیدا کنید.
پرداخت آنلاین
یکی از مزایای استفاده از پلتفرم‌های گردشگری، پرداخت امن و آنلاین از طریق کارت‌های عضو شتاب است. خیالتان راحت باشد! پس از تکمیل پرداخت، کد پیگیری یا تاییدیه‌ای در اختیارتان قرار می‌گیرد که برای ورود به اقامتگاه یا وسیله نقلیه کافی است. وجود پرداخت آنلاین می‌تواند با جلوگیری از حمل وجه نقد، امنیت مالی را برای‌تان به ارمغان آورد.
دسترسی به پشتیبانی
بسیاری از افراد، به ویژه کسانی که از سرویس‌های آنلاین کم‌تر استفاده می‌کنند؛ نگران این هستند که اگر در روند رزرو با سوال یا مشکلی رو‌به‌رو شوند، چطور باید آن را حل کنند. این در حالی است که اکثر سامانه‌های آنلاین، خدماتی تحت عنوان پشتیبانی ارائه می‌دهند که به صورت شبانه‌روزی برای پاسخ به ابهامات در خدمت شما هستند.
استفاده از تخفیفات
همه ما سابقه استفاده از آژانس‌های مسافرتی و رزرو حضوری اقامتگاه را داشته‌ایم و می‌دانیم که هزینه آن، گاهی با قیمت بیش‌تر ارائه می‌شود. در مقابل با وجود سامانه‌های آنلاین و عضویت در باشگاه مشتریان یا فعال کردن فیلتر‌هایی مخصوص، می‌توانید از تخفیفات بهره‌مند شوید که هزینه‌های شما را تا حد قابل توجهی کاهش می‌دهد.
چالش‌ها و فرصت‌ها
درست که این روزها سامانه‌های گردشگری با قرارگیری در نقطه اوج خود، انتخاب بسیاری از مسافران برای رزرو هتل یا خرید بلیط هستند. اما به هر حال چالش‌هایی در این مسیر وجود دارد که رسیدگی به آن‌ها می‌تواند موجب افزایش پذیرش عمومی از استفاده این پلتفرم‌ها میان عموم مردم شود. برخی از این چالش‌ها عبارتند از:
رقابت سنگین
همانطور که گفتیم از نیمه دهه ۱۳۸۰ شاهد افزایش تعداد سامانه‌های آنلاین گردشگری هستیم. این موضوع، موجب رقابت سنگینی میان این سیستم‌ها شده است که در اکثر مواقع به نفع مسافر است. در واقع وجود رقابت می‌تواند، خدمات ارائه‌شده به کاربر را تا حد قابل‌توجهی تحت تاثیر قرار دهد اما در مقابل ممکن است او را سردرگم کند.
امنیت اطلاعات
به طور کلی، سامانه‌های گردشگری اطلاعات مهمی از کاربر شامل مدارک هویتی، راه‌های ارتباطی و دیگر موارد را در بر می‌گیرند. این موضوع موجب اهمیت پروتکل‌های امنیتی در پلتفرم‌های آنلاین می‌شود که می‌تواند از هک اطلاعات کاربران جلوگیری کند.
حذف واسطه‌ها
درست که سامانه‌های آنلاین موجب دسترسی راحت کاربر به بلیط یا اقامتگاه مورد نظر خود شده‌اند، اما هنوز هم وجود برخی واسطه‌ها مانع ارائه بلیط به اندازه کافی و با قیمت مناسب می‌شود که تنها با مدیریت اصولی و نظارت ارکان قانونی قابل بررسی است.
اعتماد‌سازی
برخلاف باور عموم، هنوز هم بسیاری از افراد نسبت به خدمات آنلاین، اعتماد کافی ندارند. این موضوع که می‌تواند به واسطه بد عمل کردن برخی از سامانه‌ها ایجاد شده باشد؛ با ارائه خدمات جامع، ایجاد آگاهی عمومی و تبلیغات گسترده، رفع می‌شود.
وابستگی به اینترنت
از اسمی که دارد، مشخص است که استفاده از پلتفرم‌های گردشگری به اینترنت وابسته است. این در حالی است که گاهی نیاز داریم در بستر‌های فاقد اینترنت با سامانه‌های گردشگری ارتباط برقرار کنیم. بنابراین، افزوده شدن خدماتی برای استفاده از این قبیل سیستم‌ها در فضای بدون اینترنت از جمله مواردی است که باید به توسعه آن فکر کرد.
کلام آخر
اینترنت، به عنوان جزئی جداییناپذیر از جوامع امروزی، تمام جوانب زندگی را تحت تاثیر قرار داده است. یکی از این صنایع که با ارائه پلتفرم‌های اینترنتی، رشد قابل توجهی را در پیش گرفته است، صنعت گردشگری نام دارد.
استفاده از سامانه‌های آنلاین صنعت گردشگری به کاربران کمک می‌کند تا در زمانی کوتاه با بررسی داده‌های کامل، به انتخابی معقول دست بزنند.
