مقاله شورای سردبیری گاردین: با پیروزی پزشکیان، امید در ایرانیان زنده شد / نهاد قدرت برای تعامل مجدد با جمعیت ناراضی و احتمالا ایجاد ثبات در روابط با غرب، مسیر را باز کرده/ اروپا تلاشش را برای تعامل با پزشکیان دو چندان کند
روزنامه گاردین در سرمقاله امروز به قلم شورای سردبیری خود به انتخاب یک رئیس جمهور میانه رو در ایران پرداخته و آورده است: حتی وقتی که نهاد قدرت به شکلی غیرمنتظره با کاندیداتوری یک فرد میانه رو موافقت کرد، بسیاری از ایرانیان تمایلی برای شرکت در انتخابات ریاست جمهوری از خود نشان ندادند و این بدبینی را داشتند که اگر قرار بود رای دادن واقعا چیزی را تغییر دهد، مقام‌ها احتمالا این اقدام را غیرقانونی اعلام می‌کردند. این نگاه بدبینانه خود را در مشارکت تنها ۳۹.۹ درصدی مردم در دور نخست انتخابات به خوبی نشان داد.
به گزارش گروه بین الملل «انتخاب»، در ادامه این مطلب آمده است: با این حال مسعود پزشکیان موفق شد به دور دوم انتخابات راه یابد و با کسب ۱۶.۳ میلیون رای در مقابل ۱۳.۵ میلیون، رقیب تندروی خود، سعید جلیلی را شکست دهد. هرچند برخی دور دوم انتخابات را نیز تحریم کرده بودند، اما وقتی افکار عمومی دید که این جراح سابق قلب شانس رسیدن به پست عالی‌ترین مقام اجرایی کشور را دارد، میزان مشارکت به ۴۹.۸ درصد افزایش یافت.
آقای پزشکیان که از حمایت اصلاح طلبان برخوردار بود، خواستار تعدیل قوانین مربوط به پوشش شده که دو سال قبل منجر به شکل گیری اعتراضات “زن، زندگی آزادی” در ایران شد. او همچنین گفته که به امید لغو تحریم‌هایی که موجب تضعیف اقتصاد ایران شده، وارد تعامل با غرب خواهد شد.
به گفته تحلیلگران، بر خلاف بسیاری کاندیدا‌های اصلاح طلب، آقای پزشکیان به طور کلی عمده تمرکز خود را به جای آزادی‌های سیاسی معطوف عدالت اجتماعی و بی عدالتی کرده و به لطف شهره بودن به پاکدستی توانسته آرای برخی از محافظه کاران طبقه کارگر را نیز جلب نماید. برخی دیگر نیز به این دلیل به او تمایل نشان داده اند که از نزاع‌های درونی میان محافظه کاران خسته شده اند. تیم کارزار انتخاباتی وی به صورت خانه به خانه و در کف خیابان تلاش پرشور و حرارتی را برای جلب آرای رای دهندگان صورت داد.
اختیارات رئیس جمهور در ایران محدود است. آقای پزشکیان روز یکشنبه ضرورت داشتن نگاه واقع بینانه را مورد تاکید قرار داد و به اعتدال گرایان هشدار داد: «ما وعده‌هایی می‌دهیم و از عمل به آن‌ها ناتوان می‌مانیم. این بزرگترین مشکلی است که ما داریم.»
در بخش دیگری از این مقاله آمده است: هرچند سلف پزشکیان، ابراهیم رئیسی که مرگ وی در سانحه سرنگونی هلی کوپتر موجب برگزاری این انتخابات شد، یک چهره برجسته و نزدیک به قدرت محسوب می‌شد، اما آقای پزشکیان تا قبل از رقابت‌های انتخاباتی اخیر یک چهره سیاسی کمتر شناخته شده بود. اما وی از حمایت تیمی از مشاوران با تجربه برخوردار است که از جمله می‌توان به جواد ظریف، وزیر خارجه سابق که حمایت وی نقشی کلیدی در موفقیت پزشکیان داشت و احتمالا قرار است نقشی مهم در دولت وی ایفا نماید اشاره نمود.
با توجه به بالا گرفتن تنش‌ها در خاورمیانه، این موضوع اهمیتی حیاتی خواهد داشت. نگرانی‌های فزاینده‌ای از وقوع یک جنگ تمام عیار بین حزب الله لبنان و اسرائیل وجود دارد و احتمال پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا که در سال ۲۰۱۵ از برجام خارج شد افزایش یافته است.
نکته مهم اینکه کاندیداتوری و پیروزی پزشکیان نشان می‌دهد که هم نهاد قدرت و هم مردم احتمالا از فرصت ناشی از انتخابات زودهنگام استفاده کرده اند: نهاد قدرت، برای تعامل مجدد نسبی با جمعیت ناراضی و احتمالا تثبیت روابط با غرب؛ و مردم امیدوار به بهبود استاندارد‌های زندگی و به دست آوردن فضای تنفسی اندک و نمایندگی‌ای که از آن‌ها سلب شده است.
با توجه به افزایش فشار‌ها بر جو بایدن برای کناره گیری از رقابت‌های انتخابات ریاست جمهوری، دولت فعلی ایالات متحده توان حتی کمتری نسبت به گذشته برای تعاملات با تهران دارد. دیپلمات‌های اروپایی اقدامات قابل تحسینی را برای تقویت روابط و کاهش ریسک‌های اشاعه هسته‌ای به کار گرفته اند. اکنون باید تلاش‌های آن‌ها دو چندان شود. پیروزی غیرمنتظره آقای پزشکیان امید‌های نسبی را برای ایرانیان و کسانی که خارج از ایران هستند زنده کرده است؛ به ویژه که رقیب وی مذاکره کننده ارشد سابق و فردی افراطی بود که مخالف توافق سال ۲۰۱۵ برجام بود. نباید درباره این فرصت‌ها مبالغه کرد، اما فرصت‌ها هرچند کوچک باید قدر دانسته شوند.
