مدیریت غلط راهآهن علیه جادههای کشور/ تریلیها جور قطار را میکشند
یک کارشناس حمل و نقل با بیان اینکه ساختار حکمرانی غلط ریلی باعث سهم ناچیز راهآهن و سهم بالای کامیونها در حمل بار شده است؛ گفت: میزان جابجایی ریلی بار کشور در صورت اصلاح مدل بهرهبرداری قدیمی و غیربهینه کنونی میتواند با همین ظرفیتهای موجود ۲۰۰ تا ۳۰۰ درصد افزایش یابد.
محمد جواد شاهجویی گفت: در کشور ما میزان بارهایی که از نظر مسافت، چگال بودن و دسترسی به شبکه ریلی برای حمل با ریل مناسب و یا به اصطلاح ریل پسند محسوب میشود منطقی است و امکان اینکه ۳۵ درصد بار کشور توسط بخش ریلی جابجا شود وجود دارد؛ اما متأسفانه سهم شبکه ریلی از حمل بار چیزی حدود هشت درصد است.
ساختار غلط صنعت ریلی
شاهجویی افزود: بهرهبرداری نامناسب از شبکه ریلی، عدم ورود سرمایه بخش خصوصی به دلیل همین بهرهبرداری اشتباه و ساختار حکمرانی غلط صنعت ریلی باعث شده تا سهم حمل و نقل ریلی از کل بار کشور حتی در دوران اوج از ۱۲ درصد فراتر نرود که این عدد به هیچ وجه مناسب نیست.
وی ادامه داد: هدفمند کردن شبکه ریلی برای بارهای ریل پسند، توجه بیشتر به توسعه حمل بار در برابر جابجایی مسافر، ایجاد انگیزه برای بخش خصوصی جهت ورود سرمایه و خرید ناوگان جدید و اصلاح مدل بهرهبرداری شبکه ریلی از مدل غیربهینه قدیمی به مدلهای جدید جهانی حتی مشابه کشورهای همسایه، میتواند سهم شبکه ریلی از جابجایی بار کشور را با همین ظرفیتهای موجود دو تا سه برابر کند.
وی در خصوص آسیبهای تکیه حمل و نقل کشور به بخش جادهای، گفت: در کشورهای دنیا مصرف سوخت حمل و نقل ریلی برای هر یک تن بار در هر کیلومتر، یک هفتم حمل و نقل جادهای است؛ بنابراین حمل و نقل ریلی از نظر کاهش مصرف سوخت و صادرات و ارزآوری خیلی میتواند برای کشور مفید باشد.
این کارشناس حمل و نقل ادامه داد: حمل و نقل ریلی در مقایسه با حمل و نقل جادهای آلودگی کمتری هم دارد.
هر تریلی به اندازه ۵۰۰۰ سواری به جادههای کشور آسیب میزند
وی در ادامه خاطرنشان کرد: کامیونها یکی از عوامل اصلی تصادفات جادهای هستند. همچنین از نظر فنی و علمی هر کامیون به اندازه پنج هزار خودروی سواری به زیرساختهای جادهای کشور آسیب میزند و این باعث شده که سالانه شاهد هزینههای هنگفتی برای جبران این خسارتها باشیم؛ بنابراین هرچقدر که به سمت حمل و نقل ریلی رفته و از تکیه به حمل و نقل جادهای کم کنیم؛ خسارات وارده به زیرساختهای راهی کشور و هزینه نگهداری راهها را کاهش میدهیم.
شاهجویی به فرسودگی ناوگان حمل و نقل جادهای هم اشاره کرد و افزود: در حال حاضر بین ۴۰ تا ۵۰ هزار کامیون بالای ۵۰ سال در جادههای کشور تردد میکنند که مصرف سوخت آنها بعضاً تا ۹۰ لیتر در هر ۱۰۰ کیلومتر هم میرسد. این معضل کشور را با عدمالنفع صادرات سوخت مواجه کرده و آسیب جدی به دنبال داشته است.