مجلس یازدهم شجاعانه قانون بانک مرکزی را تصویب کرد – هشت صبح
به گزارش خبرگزاری مهر، محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی در آستانه هفته مجلس میزبان برنامه بدون توقف شبکه سه بود و در این برنامه به سوالات مختلف دانشجویان حاضر در حوزههای اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و نظارتی پاسخ داد.
بخش نخست این پرسشوپاسخ مربوط به حوزه اقتصادی و درباره موضوعاتی مانند مسکن، خودرو، مالیات بر عایدی سرمایه و محیط زیست بود که روز گذشته از شبکه سه سیما پخش شد. در قسمت دوم این برنامه نیز دغدغههای دانشجویان درباره مسائل بانکی، میزان افزایش حقوق، قیمتگذاری کالاها، و متناسبسازی حقوق بازنشستگان طرح و قالیباف به تشریح اقدامات مجلس در این زمینهها پرداخت.
مشروح این نشست در ذیل آمده است:
بسم الرحمن الرحیم
طبیعتاً وقتی در مورد جوانان بحث میکنیم، موضوعاتی مانند مسکن و اشتغال مطرح میشود و حتماً مهمترین ظرفیت تحرک در حوزه رشد اقتصادی هستند، اگر یک بخش آن در تولید است، بخش قابل توجه آن هم در حوزه بهرهوری است و در حوزه بهرهوری حتماً مهارت، علم و دانش و حوزه دانشبنیان از موضوعات مهم و جدی است.
مجلس یازدهم منفعل نیست و برنامه دارد
در همین راستا در سال گذشته که توسط رهبر معظم انقلاب به عنوان سال تولید و دانشبنیان نامگذاری شده بود و با توجه به سخنرانی رهبر معظم انقلاب ما در آغاز سال و ۱۹ اردیبهشت ۱۴۰۱ ماه قانون پایه و اساسی دانش بنیان که معتقدم ۹۰ درصد آن مختص جوانان است را برای اجرا ابلاغ کرد و در دیدار امسال نخبگان با رهبر معظم انقلاب مطرح شد که رشد شرکتهای دانش بنیان جهش بزرگی در سال ۱۴۰۱ پیدا کرد. آیا به نظر شما ما این قانون را در یک ماه و در فروردین ماه که ۱۵ روز آن تعطیل است، تصویب کردیم؟ تصویب این قانون حدود دو سال زمان برد بنابراین مشخص است که مجلس (نکتهای که یکی از دانشجویان هم مطرح کرد) به ریشهها میپردازد، افتخار مجلس یازدهم این است که منفعل نیست و برنامه دارد. در زمانی به دوستان توضیح دادم که در آغاز کار مجلس و در مرداد ماه سال ۱۳۹۹ و در بحثهایی که با مردم عزیزمان قبل از حضور در مجلس داشتیم به آنها قول دادیم که این کارها را حل میکنیم. شما به لیست آن کارها نگاه کنید و همچنین در مصاحبه مرداد ۱۳۹۹ با شبکه دو در حوزه اقتصاد مردمی، برنامهها را توضیح دادم و حتی آن زمان از من سوال کردند که آقای قالیباف آنجا نیروی انتظامی و شهرداری نیست که شما به عنوان رئیس این کارها را انجام بدهید بلکه با جمع ۲۸۹ نماینده مواجه هستید و همه با هم باید کارها را انجام دهید و وقتی شما قول دهید مشخص نیست که مجلس نیز با شما همراهی کند و این حرف درستی است اما ما این فهم و دقت را داشتیم که در یک مجلس فعال نیاز به یک فهم مشترک داریم و نیاز داریم که اولویتها را مشخص کنیم و همگی به اجماع برسیم و ظرفیت اجرای قانونی که مینویسیم را ببینیم و اجرای آن را پیگیری کنیم که این کار در مجلس و کمیسیونهای مجلس اتفاق افتاد و رهبر معظم انقلاب تأکید کردند که مجلس نقشه راه دارد و مجلس جوان، پرکار و انقلابی است و این موارد از روی تعریف نبود بلکه به واسطه عملکرد مجلس و گزارشهای ارائه شده توسط دستگاههای نظارتی بود که یک نمونه آن قانون جهش تولید دانشبنیان است و صندوقهایی که تشکیل شد و ما امروز بیش از ۷۰ صندوق داریم و حدود ۷.۳ همت فقط تسهیلات در این بخش به شرکتهای دانشبنیان یعنی جوانان دادیم پس موضوع جوانان برای ما مهم بود که این کار را انجام دهیم و این هم یکی از موضوعاتی بود.
در مجلس نظارت سیستمی است
اما در مورد بحث نظارت؛ مأموریت اصلی و اساسی ما قانونگذاری است و نمایندگان خودشان تک تک نمیتوانند بر موضوعی نظارت کنند و نظارت در مجلس نظارت سیستمی است و تحقیق و تفحص و استیضاح از ابزار نظارتی ما است، به عنوان مثال در مورد تحقیق و تفحص یک نماینده به تنهایی میتواند این موضوع را استارت بزند و شروع کند اما اگر استیضاح بخواهد صورت گیرد ۱۰ نماینده باید آن را امضا کنند تا انجام شود و وقتی یک نماینده به تنهایی امضا کند، تحقیق و تفحص انجام نمیشود و این تحقیق و تفحص باید به کمیسیون مربوطه ارجاع شود و دستگاه مربوطه که قرار است تحقیق و تفحص از آن شود در کمیسیون حاضر شود و کمیسیون اظهارات دو طرف را بشنود و نظرش را در مورد تحقیق و تفحص چه رد و چه تأیید و رد بیان کند، چه رد و چه تأیید کند ختم موضوع نیست و نتیجه هر چه باشد به صحن ارائه میشود و یک یا چند نمایندهای که خواستار تحقیق و تفحص هستند باید توضیحات خود را در صحن ارائه کنند و کمیسیون نظرش را در گزارش موافقت یا مخالفت خود را بر اساس دلایل اعلام میکند و در نهایت مجلس به انجام تحقیق و تفحص یا رد آن رأی میدهد و این به معنای جنبه نظارتی مجلس است.
البته ما تذکر شفاهی، تذکر کتبی و سوال منطقهای و ملی و همچنین طرح سوال از وزرا را در صحن داریم و این موارد تفکیک میشود و نظارتهای ستادیمان داریم، در مجلس یازدهم سهشنبه هر هفته حدود دو ساعت (۷۰ تا ۸۰ دقیقه) پیگیر موضوعات خواهیم بود و کار نظارت را انجام میدهیم اما این مأموریت دوم ما است و نظارت اصلی بر اساس قانون اساسی در اختیار سازمان بازرسی کل کشور است که در همه دستگاهها حضور دارد و را پیگیری میکند و در واقع نقش کنترلی دارد و حتی میتواند در جایی که کار خلاف قانونی انجام میشود را درجا متوقف کند اما ما به عنوان مجلس نمیتوانیم آن را متوقف کنیم، میتوانیم پیگیری کنیم. نظارتهای ما نظارتهای محکمی بوده است.
برخی از شما هم به بحث خودرو اشاره کردید، بله بحث خودرو مهم بود و موضوع با یک چالش روبرو و در نهایت منجر به استیضاح وزیر شد و وزیر در مجلس استیضاح شد و علت عمده استیضاح بحث خودرو و مباحث بخشهای دیگر بود البته در مورد نظارت با دولت تعامل داریم و بهرحال معتقدیم مجلس، دولت و قوه قضائیه همه در یک اردوگاه انقلابی محسوب میشویم و به عنوان جبهه انقلاب، رویکردها و جهتهایمان با هم یکی است البته از جهت تخصصی ممکن است در حوزه کارشناسی نظرات متفاوتی باشد اما جهت کلیمان یکی است.
شما نگاه کنید ما ۶ تغییر در دولت جدید جناب آقای دکتر رئیسی داشتیم اما یکی از آنها استیضاح بوده و دولت خودش تصمیم گرفت ۵ وزیر و یک معاون رئیس جمهور را تعویض کند و این بهترین روش است یعنی وقتی ما با تعامل موضوع را پیگیری و دنبال میکنیم دولت خودش به این نتیجه میرسد که وزیر مربوطه را تعویض کند و رئیس جمهور هم بارها گفته با هیچکس عقد اخوت ندارد و همه آمدیم که کارها را پیش بریم و اگر بدانیم اشکال مدیریتی وجود دارد مسیولان را تعویض میکنیم و دیدیم دولت شجاعانه تصمیم گرفت و تعوض کرده است پس کار نظارت در حال انجام است و پیگیری میشود و پیش میرود.
نکتهای که در رابطه با بحث خودرو آقای ستودهنیا مطرح کرد، برنامه هفتم در مجلس تصویب شده و باید مسیر شورای نگهبان را طی کند و اگر بین مجلس و شورای نگهبان اختلاف نظری وجود داشت، موضوع به مجمع تشخیص مصلحت نظام ارسال شود؛ اساس اقتصاد عرضه و تقاضا است اما به دلیل شرایطی که داریم کالاهای داریم به نام کالاهای اساسی که دولت برای آنها یارانه ارزی و ریالی میدهد و قیمتگذاری این نوع کالاها بر عهده دولت است و این موضوع هم درست است به هر حال قیمت نان و کالاهای اساسی را نگاه کنید، نمیتوان گفت که قیمت آنها آزاد باشد و باید حتماً قیمتگذاری شود البته یکسری تولیدات ما مانند خودرو انحصاری هستند یعنی بازار به هر دلیلی رقابتی نیست و شورای رقابت باید در اینجا کنترل داشته باشد حالا اینکه اینها درست یا نادرست عمل کند، این بحث دیگری است.
مابقی کالاها که جز این موارد نمیشود و یا کالاهایی مانند آب، برق و خدمات عمومی که تولید آنها منحصر به فرد است، در اختیار دولت است که به گونهای به آنها هم یارانه داده میشود و در این رابطه نباید در اقتصاد در مورد مابقی اقلام به سمت قیمتگذاری برویم و باید اجازه داد که تولید و عرضه و تقاضا و سرمایهگذار بخش خصوصی بتواند کارش را انجام دهد و اصل ۴۴ را رعایت کنیم و پیش بریم و ما به این موضوع به عنوان یک جهت جدی در برنامه هفتم توجه کردیم که در این مسیر حتماً حرکت کرده و پیش رویم و این هم زنجیره نهایی است که به هم متصل هستند؛ در حال حاضر با ناترازی آب، انرژی و مسائل پولی داریم همچنین با مشکلات حوزه مسائل بانکی مواجه هستیم ما باید به سمت رفع این ناترازیها برویم و در سند برنامه هفتم توسعه به این ناترازیها توجه کردیم البته همه این ناترازیها را با هم نمیتوان حل کرد و باید ببینم کدام ناترازیها را در اولویت قرار دهیم و اگر آنها را حل کنیم بدون شک تأثیرگذار است و مابقی ناترازیها را متوازن میکند و این مشکلاتی که با آن مواجه هستیم و عدم تعادل در حوزه اقتصاد را حل و ما را به ثبات اقتصادی میرساند، آن چیست؟
معتقدیم این موضوع را در بخش مربوط به بحثهای پولی با اصلاح در سیستم بانکیمان و توجه به منابع تأمین مالی برای پروژهها باید مدنظر قرار داد و زمانیکه از پروژهها بحث میکنیم که یکی از عزیزان هم به این موضوع اشاره کرد، ما در آنجا یک سرمایهگذاری و یک گردش نقدینگی برای تأمین چرخه تولید در بخشهای مختلف داریم و سرمایه گذاری خارجیمان به طور تقریبی خیلی تأثیرگذار نیست و بانکهای ما به نوعی جای عدم سرمایهگذاری را پر میکنند، از سویی باید از بنگاهداری بانکها جلوگیری کرد و اینجاست که مجلس قانون تأمین مالی را تصویب کرده که توسط شورای نگهبان تأیید و برای اجرا ابلاغ شده و این هم یکی از قوانینی است که تصویب آن در مجلس یازدهم بیش از دو سال زمان برد.
نقدینگی در ذات خودش موضوع بدی نیست و ما که سرمایهگذار خارجی نداریم به این نقدینگی نیازمندیم آثار بد نقدینگی زمانی است که به سمت سوداگری برود که الان در آنجا است اگر این نقدینگی به سمت تولید برود اتفاق خوبی است و این موضوع همان چیزی است که در قانون تأمین مالی پیشبینی کردیم و مجلس یازدهم متمرکز به موضوعات بانکی شد؛ تقاضا داریم در حوزه مسائل پولی و بانکی برنامه هفتم توسعه را مطالعه کنید؛
مجلس یازدهم شجاعانه قانون بانک مرکزی را تصویب کرد
به مدت ۵۰ سال در قانون بانک مرکزی تجدیدنظر نشده است و در ۳ مجلس گذشته طرح اصلاح بانک مرکزی دست مجالس بوده، فرق مجلس منفعل و فعال اینجاست. به هرحال جریانات مختلف در حوزههای مسائل پولی و مالی گرفته تا جریانات سیاسی، اقتصاد دولتی، اقتصاد رانتی و مؤسسات بانکی و خصوصی همگی در تنظیم قانون بانک مرکزی اعمال نفوذ میکردند و دو مجلس گذشته نتوانستند این تصمیم را بگیرند اما مجلس یازدهم شجاعانه ایستاد و این تصمیم را گرفت و در هفته گذشته آخرین مرحله بررسی قانون بانک مرکزی در مجمع تشخیص مصلحت نظام به اتمام رسید و طی هفته جاری برای اجرا ابلاغ خواهد شد؛ این یک امکان بسیار مهم و یکی از موضوعات مهمی است که دوستان اهل فن که در اینجا حضور دارند هم مطرح کردند و متوجه شدم به صورت دقیق بر موضوعات بانکی مسلط هستند.
در مورد بحث کفایت سرمایه؛ باید به این موضوع توجه داشت که بانکها چند برابر سرمایه میتوانند جذب نقدینگی کنند؟ نمیخواهم اینجا عدد و رقم بدهم، یعنی اگر به استانداردهای دنیا نگاه کنیم هیچکدام از این بانکها در تراز خودشان نمیتوانند این کار را انجام دهند و به شکل سوداگری ستون این سمت را با ستون آن سمت روی کاغذ با هم تراز میکنند ما این موضوع را در قانون حل کردیم و در برنامه هفتم هم چگونگی روشمندی را دنبال کردیم و این هم یکی از افتخارات مجلس یازدهم است که انجام شد.
اینهایی که من میگویم دیگر حرف نیست که میگویم، آن جایی که ما مسیولش در مجلس بودیم، قانونش را تصویب کردیم، قانونی که قابل اجرا است؛ یکی از بخشهای مهم در حوزه بانکها بحث گزیر است یک مؤسسهای از دهه ۷۰ خطا کرده و یا مسیر درست را طی نکرده و همچنان در مسیر تسویه حساب است، ما در حوزه قانون بانک مرکزی در این رابطه ضعف داشتیم و در دهه ۹۰ برخی مؤسسات بانکی با مشکلاتی مواجه بودند و چنانچه بخواهیم خسارت آنها را جبران کنیم که باید این کار را انجام دهیم یعنی باید از پول بیتالمال برداشت و ضعف مدیریت فلان مجموعه تخصصی را جبران کنیم و بعد افراد متخلف را زندانی کنیم، با این اقدام چه مشکلی حل میشود؛ یک شهروند ورشکسته شد، شهروند دیگر زندانی شد، پول را نیز باید از بیتالمال برداریم و بدهیم همه با هم مغبون واقع شدیم.
در قانون مصوب بانک مرکزی بحث رسیدگی قضائی را مدنظر قرار دادیم و از قوه قضائیه و دولت برای همراهی تشکر میکنیم به هر حال قضات متخصصی برای رسیدگی تخصصی و قضائی و تجدیدنظر آن در مجموعه بانک مرکزی فعال هستند و در واقع ما اقتدار را به بانک مرکزی برگرداندیم و این موضوع برای کلان موضوع مهم است اما مشکل مردم هنوز حل نشده زیرا مشکل آنها مربوط به بانکهای عامل است به گونهای که وامی را دریافت میکنند و سودی را پرداخت و مجدداً آن را استمهال میکنند و چنانچه سود تأخیر داشته باشد، جریمه تأخیر و سود روی سود را میگیرند که ما این موضوع را ممنوع کردیم.
ما در برنامه هفتم پیشبینی کردیم که کدام بانکها میتوانند تجاری و کدام یک تخصصی شوند و شرایط کفایت سرمایه چگونه است و در مورد بنگاهداری باید چه کاری انجام دهند البته قانون بانکهای عامل هم در کمیسیون تصویب شده و آماده ارائه به صحن است، امیدواریم مردم ما بتوانند لذت این کار را در انتهای مجلس یازدهم که ما این را بتوانیم تصویب کنیم را بچشند و دیگر نیازی نباشد که مردم برای دریافت وام، فرمهای ۲۰ تا ۳۰ صفحهای را پر کنند و به آنها گفته شود که اگر وام میخواهید بدون هیچ اعتراضی هر چه در اینجا نوشته شده را باید یک طرفه قبول و امضا کنید امروز این ظلم به مردم ما میشود در هیچ کجا حق اظهارنظر ندارند و برای همه موضوعات به بانک وکالت میدهد در حالی که قرارداد دوطرفه است، به عنوان مثال وام فرد به تأخیر میافتد اما زمانیکه در منزل خود نشسته، حکم تخلیه خانهاش به دستش میرسد و بیان میشود که صاحب این خانه نیستی و باید تخلیه کنی! سند تک برگ هم ارائه میشود در واقع از آنجاکه بدهیاش عقب افتاده، بانک بدون اطلاع شخص پیگیری میکند و فرد هم اطلاعی از ارائه وکالت نداشته و یا در جریان بوده اما چارهای نداشته بنابراین خانه را به حراج میگذارند و صاحبخانه بعدی که خانه را به او فروختهاند، صاحبخانه فعلی را به عنوان متصرف از خانهاش بیرون میکند، ما این موضوع را در قانون بانک عامل پیگیری کردیم و در صحن تصویب خواهیم کرد، یعنی ناترازی بانک مرکزی و بانک عامل را حل خواهیم کرد.
پیگیری متناسبسازی حقوق بازنشستگان صندوقهای کشوری، لشکری و تأمین اجتماعی در برنامه هفتم توسعه
نکته بعدی که دوستان به آن اشاره کردند بحث دستمزدها است که حرف حقی است به این معنا که ما با رشد تورم در سالهای متوالی و طولانی مواجه بودیم و چندین سال متوالی است که با رشد حدود ۴۰ درصدی مواجه هستیم و حداکثر افزایش حقوق کارمندان و کارگران ۲۰ درصد بوده پس ما نصف تورم را توانستیم جبران کنیم البته حاشیههایی بیش از این نیز دارد، تورم در برخی اقلام اساسی بیش از ۴۰ درصد بود؛ یکی از مشکلات بازنشستگان این است که دولت بدهیاش را به سازمان تأمین اجتماعی در زمان مناسب پرداخت نکرده و ما در مجلس در یک سال ۹۰ هزار میلیارد تومان بخش دیون را به تأمین اجتماعی دادیم و یک مرحله حقوق بازنشستگان تأمین اجتماعی را افزایش دادیم و این موضوع در صندوقهای کشوری و لشکری هم متفاوت بود، اکنون برای متناسبسازی حقوق بازنشستگان اعم از صندوقهای کشوری، لشکری و تأمین اجتماعی در برنامه هفتم توسعه ۹۰ درصد حقوق بازنشستگان بدهیم تا این بخش را بتوان جبران کرد.
وصول مالیات در گذشته این گونه بوده که مأموران مالیاتی سراغ مودیان میرفتند و صحبت میکردند و دفاتر را دنبال کرده و مسائل و حاشیهها و زحمتهای مربوط به خودش را داشت و در جایی مشکلاتی را هم ایجاد میکرد و البته من در این زمینه در جایی به صراحت نکتهای را بیان کردم برخی از مأموران ممیزی زحمتکش و خوب به اینجانب اعتراض کردند که چرا این موضوع را به همه ربط دادید و در این رابطه عذرخواهی میکنیم اما من همه را خطاب قرار ندادیم اما بخشی از افراد ولو حداقل این کار را انجام میدهند و مشکلاتی را ایجاد میکنند و مردم هم این موضوع را مشاهده میکنند و میفهمند و نمیتوانیم بگوییم وجود ندارد و اشکال مفسدهای وجود دارد و ما هستیم که باید با سامانهمحوری جلو برویم و با سیستمپذیری این موضوع را حل کرد.
مالیات به سمت سامانهمحوری رفته است
اکنون مالیات به سمت سامانهمحوری رفته و این اتفاق بزرگی است و پیشبینی ما این است که حدود ۱۲ میلیون مودی حقوقی و حقیقی داریم که باید پوشه خودشان را در این سامانه ثبت کنند و تاکنون ۹ میلیون نفر ثبت کردند و این اتفاقات عمدتاً در این دولت اتفاق افتاده البته در گذشته سامانه وجود داشته و شاید بیش از یک دهه از ایجاد سامانه میگذرد اما افراد به دلایل مختلف پای کار عملی نیامدهاند اما اکنون این اتفاق افتاده و به صورت دقیق عدالت در حال برقراری است و از ۱۲ میلیون نفر، ۹ میلیون نفر (اعداد راگرد میکنم) پوشه مالیاتی را پر کردهاند و از این ۹ میلیون نفر ۴ میلیون نفر شامل تبصره ماده ۱۰۰ شدهاند یعنی نرخ مالیات آنها صفر شده است؛ این افراد خوداظهاری کرده و وارد سیستم سامانه مالیات شدند اما حجم درآمدشان به اندازهای که مالیات به آنها تعلق بگیرد -یعنی درآمدش باید ۱۰۰ برابر سقف مالیاتی باشد- بالاتر نرفته بنابراین نرخ مالیاتش صفر شده است.
حدود دو میلیون نفر دیگر هم داریم که مالیات سالیانهشان زیر ۱۰ میلیون تومان است؛ پس از آن ۹ میلیون نفر، ۶ میلیون نفر یا نرخ مالیاتشان صفر شده یا مالیات حداقلی ۱۰ میلیون تومانی پرداخت میکنند و حدود ۲ میلیون و ۳ میلیون نفر بعدی که هستند و بسیاری از دیگر بخشها که تراکنش مالیشان رصد میشود اینجا فرار مالیاتی به حداقل میرسد.
حضرت آقا از مجلس به عنوان مجلس انقلابی یاد میکنند یکی از نکات مهم این است که این مجلس در موضعگیریها و اقدامات علاوه بر جوانی و پرکاری و نقشه راه حرکت داشتن و دغدغههای مردم را دنبال کردن، به ریشههای اصلی پرداختن دقت دارند، بحث تعیین تکلیف رتبهبندی معلمان، موضوع دانش بنیان، قانون راهبردی در رابطه با ریلگذاری برای رفع تحریم و اقدامات اقتصادی برای خنثیسازی تحریمها از جمله اقدامات مهم و اساسی بود.
مجری: خیلی ممنون و متشکر از آقای دکتر قالیباف هم از توضیحاتی که دادید و هم دقت اهتمامی که به رعایت وقت داشتید
ممنون و متشکر، خداقوت خسته نباشید درباره عملکرد مجلس شورای اسلامی از زبان آقای دکتر قالیباف نکاتی را شنیدیم و دوستان و دانشجویان ما سوالاتشان را پرسیدند خیلی خوشحالیم با ما همراه هستید.