مباحث مالیاتی کشور در یک فضای غبارآلود مطرح هستند / افراد اگر مالیات می‌دهند باید تاثیر مالیات را در زندگیشان ببینند / افرادی را سراغ داریم که به خاطر مالیات کار خود را تعطیل کرده اند

افزایش میزان مالیات برای تامین کسری بودجه اگرچه در ظاهر شاید کار نسبتا درستی در شرایط بحران باشد، اما باید مشخص شود که این مالیات از چه کسانی اخذ می‌شود؟ آیا صرفا کارمندان و کارگران و اصناف کوچک موظف به پرداخت مالیات می‌شوند یا ابرسرمایه‌داران نیز به موقع و در مقادیر واقعی مالیات پرداخت می‌کنند؟ مسئله بعدی که جامعه در مقابل تورم دارد، بحث تاثیر مالیات‌ها در پروژه‌های عمرانی  و شهری است که برخی بر این باور‌اند که تاثیر مالیات دادن را در سطح شهر‌ها نمی‌بینند.

علی سعدوندی، کارشناس اقتصادی، در آغاز درباره علت افزایش مالیات‌ها توسط دولت به «انتخاب» گفت: مسئله مالیات یک مسئله بغرنج است، چون میزان آن نسبت به تولید ناخالص خیلی پایین است. یعنی دولت مالیات زیادی از مردم نمی‌گیرد اما مسئله این است که به صورت عادلانه این مسئله اتفاق نمی‌افتد. دولت از کارمندان قبل از دریافت حقوق مالیات می‌گیرد اما افرادی که هزار میلیاردی هستند شامل معافیت مالیاتی می‌شوند، اینهاست که جای نگرانی دارد. ما عدالت مالیاتی نداریم. توصیه این است که برای اقشاری که درآمد محدود دارند کلا مالیات دریافت نشود و مالیات به سمت افرادی برود که از ثروت‌های کلان برخوردار هستند و درآمد‌های بالا دارند. یا اینکه مالیات به سمت مصرف حامل‌های انرژی برود. جهت‌گیری دولت متاسفانه به این سمت نبوده است. شعار های مالیاتی و هیاهوی اخیر نیز تاثیرچندانی در درآمد دولت نخواهد داشت. مالیات بر عایدی سرمایه درست است اما افراد نباید با خرید و فروش دارایی‌هایشان از نظر مالی متضرر شوند. بنابراین باید تورم در نظر گرفته شود. همین مالیات بر عایدی سرمایه در نهایت معلوم نیست اثری در تامین کسری بودجه داشته باشد. بنابراین مباحث مالیاتی در یک فضای غبارآلود مطرح هستند.

وی در ادامه افزود با توجه به اینکه ما تورم بسیار بالا داشته ایم، هدف گذاری مالیاتی نسبت به  تولید ناخالص افزایشی نداشته است. اینطور نیست که در کشور ما مالیات خیلی بالا اخذ می‌شود. نسبت مالیات به تولید ناخالص پایین است. اما مسئله این است که در حق برخی افراد اجحاف می شود. آن اقشاری که فشار مالیاتی را تحمل می کنند شاید اقدام به بستن کارگاه تولیدیشان بکنند. من افرادی را سراغ داریم که به خاطر مالیات کار خود را تعطیل کرده اند. تلاش هایی صورت می گیرد اما کافی نیست.

سعدوندی در پایان درباره عدم رضایتمندی از تاثیر و بروز و ظهور مالیات‌ها گفت: بله این نکته بسیار مهم است. افراد اگر مالیات می‌دهند باید تاثیر مالیات را در زندگیشان ببینند. دولت که مدتهاست بودجه عمرانی ندارد و در بودجه جاری نیز اعتقادی به ارائه خدمات برتر به شهروندان ندارد. ممکن است فرار مالیاتی بیشتر شود. بنابراین باید به طور دقیق مشخص شود این مالیات کجا هزینه می‌شود. به طور مثال در کشور‌های دیگر بخشی از مالیات به پروژه‌های شهری می‌رسد و افراد می‌بینند که شهرشان در حال پیشرفت است. اگر یک سیستم مالیاتی کارآمد داشته باشیم، مالیات نه تنها باعث مشکل شهروندان نمی‌شود بلکه موجب ایجاد انگیزه برای پرداخت مالیات می شود. مالیاتی که برای بازسازی شهر هزینه می‌شود مردم از افزایش قیمت خانه منتفع می‌شوند. بنابراین بحث مالیات یک بحث بغرنج است، به ظاهر می‌شود تصمیم گیری کرد اما جزئیات مهم است. تغییرات ساده در ساختار مالیات می تواند بر انگیزه ها تاثیر بگذارد.