در پاییز و زمستان، با افزایش قیمت ارز روبهرو خواهیم شد؛ علت آن هم تورم کالاها است/ کالا و ارز یک حالت الاکلنگی دارند، سه ماه کالاها گران میشوند، سه ماه بعد ارز/ کالاها در چهار ماه اخیر دو برابر شدهاند/ در دوره جنگ ۱۲ روزه، مردم مازاد بر نیاز خود خرید کردند؛ این روند هنوز هم ادامه دارد و به نظر میرسد تا آخر تابستان تداوم پیدا کند


تداوم تورم کالاهای اساسی باعث زیان جدی در قشرهای مزدبگیر جامعه شده است. کسانیکه حقوق مشخصی دارند، اما تورم منتظر حقوق آنها نمیایستد. این روند باعث کاهش انگیزه کار و عدم صرفه برای پرداختن به کارهای مرسوم نیز شده است. کارگران با وضعیت فعلی چندان تمایلی به کارهای فعلی ندارند.
رحمان سعادت، اقتصاددان، درباره تورم کالاهای مصرفی به «انتخاب» گفت: تورم در کالاهای اساسی کاملاً مشهود است. اکثر کالاها قیمتشان رشد جدی پیدا کرده است. برخی از کالاها در چهار ماه اخیر دو برابر شدهاند. طبق مشاهدات میدانی، در کالاهای اساسی رشد قیمت در تمامی کالاها اعمال شده است. در کالاهای لوکس، با توجه به شرایط جنگی، رکود قیمتی داریم. در دوره جنگ ۱۲ روزه، مردم مازاد بر نیاز خودشان از فروشگاههای زنجیرهای خرید کردند. این روند هنوز هم ادامه دارد و به نظر میرسد تا آخر تابستان این رویه ادامه پیدا کند. بعد از تابستان به حالت عادی برمی گردیم و کالاهای اساسی قیمت ثابت شدهای را خواهند داشت.
وی در رابطه با احتمال افزایش نرخ ارز بیان کرد: پاییز و زمستان افزایش عمدهای در قیمت ارز خواهیم داشت. علت آن هم تورم کالاها و قیمت ارز است. کالا و ارز یک حال الاکلنگی دارند. سه ماه کالاها گران میشوند، سه ماه بعد ارز گران میشود. سال گذشته هم چنین وضعیتی را داشتیم. در تابستان و فروردین قیمت دلار ۶۰ تومان بود و بعد وارد ۹۰ تومان شد. سه ماه اخیر کانال ارزی روی ۸۰ تا ۹۰ تومان ثابت مانده بود، اما به نظر میرسد در زمستان افزایش قیمت داشته باشد.
وی درباره رکود بازار اظهار داشت: با وجود اینکه امسال سال سرمایهگذاری تولید بوده، رکود عمیقی را شاهد بودیم. بازار بورس کاملاً قرمز است و هیچ تحرک خاصی در بازار بورس دیده نمیشود. صحبتهایی که با فعالین بورس انجام شده، ناامیدی در این بازار را نشان میدهد. وضعیت جنگی در بازار ادامه دارد، تحرکات آمریکا در منطقه هم آینده را مبهم میکند. احتمال فعال شدن مکانیسم ماشه هم عامل مضاعفی برای تضعیف بازار بورس شده است.
سعادت در رابطه با نقش ناترازی در کاهش تولید گفت: سرمایهگذاری سیستم بانکی در حوزه کارخانهها یکی از چالشهای تولید است. کارخانهها به علت کمبود سرمایه و کمبود برق، با نصف ظرفیت تولید میکنند. بهره وری نیروی کار هم با کاهش برق به شدت پایین میآید. عامل برق و کمبود سرمایه و مشکلات کالاهای واسطهای، باعث رکود عمیق در بازار تولید شده است. مبادلات در بازار بسیار پایین است و بسیاری از چکها برگشت میخورد.
او افزود: وزیر اقتصاد مدعی است که با گشایش اف.ای. تی. اف میخواهند بازار را رونق دهند، اما بعید است که وزیر تازه کار بتواند اقدامات اساسی انجام دهد. بازار عکس العمل خوبی به مصاحبه وزیر نشان نداده است.
سعادت درباره کاهش انگیزه نیروی کار گفت: با توجه به پایین بودن قیمت دستمزد و عقب ماندن شدید دستمزد از تورم، کارگران انگیزهای برای کار ندارند. نیروی کاری که میانسال به بالا هستند یا از محیط کار خارج میشوند که اثرشان را روی افزایش رانندههای اسنپ مشاهده میکنیم. درآمدحاصل از تاکسیهای اینترنتی صرفه اقتصادی بیشتری از کار در محیطهای کارخانهای دارد. گروه دوم نیروی کاری که ناامید است، درگیر فرصتهای مهاجرتی میشود. این افراد ترجیح میدهند کشورهایی که فضای کاری بهتری دارند را دنبال کنند. نیروی کار جوان ما که عمدتاً دهه هفتادی هستند، دنبال مهاجرت هستند و یا کسب و کارهای اینترنتی را بهتر میدانند. ده سال آینده با کمبود شدید نیروی کار مواجه خواهیم بود. دولت باید دوباره دستمزدها را نسبت به تورم اصلاح کند.