حاصل بحران اهداف تل آویو، مهاجرت عظیم فلسطینیها به خارج از غزه است که عادی سازی روابط با اسرائیل را به تعویق میاندازد / کریدور هند-عربستان-اسراییل-اروپا تا وقتی جنگ اوکراین پایان پیدا نکند و روابط اروپا با روسیه عادی سازی نشود امکان اجرایی نخواهد داشت
مدیرکل پیشین خاورمیانه وزارت خارجه معتقد است که کریدور هند-عربستان-اسراییل-اروپا یک محور موازی در مقابل آن چیزیست که چینیها در شمال مطرح میکنندو تا وقتی جنگ اوکراین پایان پیدا نکند و روابط اروپا با روسیه عادی سازی نشود و منطقه قفقاز و آسیا میانه و شرق اروپا آرام نشود، آن کریدور هم امکان اجرایی نخواهد داشت.
قاسم محبعلی، مدیرکل پیشین خاورمیانه وزارت خارجه، درباره تمایل اعراب برای پیگیری کریدور هند، عربستان و اسراییل به «انتخاب» گفت: اعراب از سال ۱۹۸۲ صلح با اسراییل را انتخاب کردند و مسئله را از حالت عرب-اسراییل به حالت فلسطین-اسراییل تبدیل کردند. یعنی از فلسطین صرفا حمایت کنند نه اینکه وارد جنگ مستقیم با اسراییل شود. بر خلاف گذشته که کشور فلسطینی برای اعراب مطرح نبود بلکه موضوع سرزمینهای عربی مطرح بود. بعدا هم این موضوع در طرح ۲۰۰۲ مطرح شد و کشور فلسطینی در حدود مرزهای ۶۷ به رسمیت شناختند و تلاشی برای تشکیل آن کردند؛ بنابراین طی سالهای اخیر نیز تلاش این بود که با اسراییل وارد تعامل شوند. در جنگ هم قطریها با تل اویو گفتگو میکردند. نتیجتا انتخاب اعراب صلح است، مگر اینکه اتفاق ویژهای رخ دهد که در جنگ هم خبری از آن نیست.
وی در ادامه درباره به تعویق افتادن روابط اعراب و اسراییل با جنگ غزه بیان کرد: این موضوع بستگی به چگونگی پایان جنگ دارد و در حالتهای مختلف باید بررسی شود. اسراییلیها میگویند ۳ هدف دارند از جمله نابودی حماس و آزادی گروگانها و سیستم مدیریت جدید در غزه با حضور اسراییل و بدون حضور حماس و فلسطینیها که طبیعتا یک بحران تولید میکند. حاصل بحران اهداف اسراییل، مهاجرت عظیم فلسطینیها به خارج از غزه است و عادی سازی روابط با اسراییل را به تعویق میاندازد. اگر آتش بس کامل برقرار شود و مدیریت غزه در همان نقطه باقی بماند آن وقت ممکن است روند عادی سازی روابط اعراب و اسرییل تسریع هم بشود. اما احتمال گسترش جنگ به لبنان و سوریه و مداخله نظامی بیشتر اسراییل هم وجود دارد.
محبعلی درباره احتمال اجرا کریدور هند-عربستان-اسراییل-اروپا گفت: این کریدور یک محور موازی در مقابل آن چیزیست که چینیها در شمال مطرح میکنند و عملا با جنگ اوکراین آن هم معلق است. تا وقتی جنگ اوکراین پایان پیدا نکند و روابط اروپا با روسیه عادی سازی نشود و منطقه قفقاز و آسیا میانه و شرق اروپا آرام نشود، آن کریدور هم امکان اجرایی نخواهد داشت. اروپا و آمریکا و غرب و هند و حتی ژاپن علاقه مندی زیادی به کریدور اعراب و اسراییل دارند. حتی خود چینیها هم علاقهمند باشند از طریق پاکستان به این منطقه وصل شود، چون چشم انداز روشنی برای عادی سازی روابط بین روسیه و اروپا نمیبینند. جدا از اینکه این کریدور چقدر اجرایی است، یک پروژه بزرگ در مقابل یک پروژه بزرگ دیگر است.