بیانیه ۸۰۰ نفر از اندیشمندان، دانشگاهیان، متخصصان، نویسندگان و کارشناسان به دولت در مورد رخدادهای ارومیه
در پی رخدادهای اخیر در شهر ارومیه که با برخی از رفتارهای تجزیه‌طلبانه و افراطی و همراهی بخش‌هایی از مسئولان محلی با آن رخدادها همراه بود، گروهی از اندیشمندان، دانشگاهیان، متخصصان، هنرمندان، کارشناسان و نویسندگان درباره سیاست‌های فرهنگی دولت و پیامدهای مخاطره‌آمیز آن برای کشور بیانیه‌ای هشدارآمیز و شدیداللحن منتشر کردند. این بیانیه که خطاب به ملت بزرگ و تاریخی ایران نوشته شده، به امضای صدها نفر از نویسندگان، هنرمندان و پژوهشگران رسیده است.
بیش از ۸۰۰ نفر از متخصصان، هنرمندان و کارشناسان رشته‌های گوناگون دانشگاهی، فرهنگی و هنری کشور در بیانیه‌ای تحلیلی درباره وقایع مرتبط با نوروز امسال، ضمن محکوم کردن سیاست‌های فرهنگی مرتبط با وقایع نوروز امسال در آذربایجان غربی و کردستان و نیز مواضع استاندار آذربایجان شرقی، و برشمردن پیامدهای این سیاست‌ها و اقدامات برای ملت ایران، رویکرد دولت را در این زمینه تهدیدی برای انسجام و امنیت ملی و تقویت واگرایی‌های محلی دانستند. این برای نخستین بار است که تنوعی از اندیشمندان، چهره‌های ملی شناخته شده و برجستگان ایران شناسی، استادان دانشگاه، پژوهشگران علمی و فرهنگی، نویسندگان، هنرمندان رشته‌های گوناگون موسیقی، سینما و هنر‌های تجسمی، و فعالان دانشجویی از نقاط مختلف کشور در کنار یکدیگر نسبت به مسأله‌ای ملی هشدار می‌دهند. در این بیانیه اسامی چهره‌هایی، چون ژاله آموزگار، کیخسرو پورناظری، میرجلال‌الدین کزازی، علی اشرف صادقی، علی‌اصغر دادبه، حسن انوری، موسی غنی نژاد، کاوه بیات، نصرالله پورجوادی، سهراب پورناظری، داریوش پیرنیاکان، تهمورس پورناظری، مرضیه برومند، علی مصفا، رخشان بنی اعتماد، محمدرضا ضیایی بیگدلی، محمد جعفری قنواتی، عبدالمجید ارفعی، علی دهباشی و حکمت الله ملاصالحی به چشم می‌آید. متن کامل بیانیه (که امضای آن هنوز ادامه دارد)، به همراه اسامی امضاکنندگان تا آخرین لحظه، در ادامه آمده است.
«به نام خداوندِ جان و خرد»
بیانیۀ هشدارآمیزِ گروهی از متخصصان، هنرمندان و کارشناسان دربارۀ برخی سیاست‌های فرهنگی و پیامدهای مخاطره‌آمیز آن برای کشور
هم‌میهنان پاکنهاد!
ملّتِ تاریخی و بزرگِ ایران!
ضمن ابراز شادباشِ جشنِ ملّی نوروز و سالِ نو ایرانی خدمتِ شما هم‌وطنانِ گرامی، همان‌گونه که مستحضرید کشورِ عزیزمان ایران در شرایط بسیار حساسی است و بحران‌های بزرگی، چون چالش‌های اقتصادی، گرانی، تورّم و کاهش شدید ارزش پولِ ملّی تا سردرگمی سیاستِ خارجی کشور و خطرِ احتمالی بروز جنگ، مهاجرتِ نخبگان و خروج سرمایه‌های مادی و معنوی کشور و ناتوانیِ دولتمردان در استیفای کاملِ حقوقِ شهروندانِ ایرانی، کشور را با مخاطراتِ بزرگی مواجه کرده است. ورود غیرکارشناسی بخش‌هایی از حاکمیّت از جمله قوۀ مجریه به «مباحثِ قومی» به جای تمرکز و توجه به ابرچالش‌های پیش‌روی کشور و ملّتِ ایران، خود زمینه‌سازِ چالش‌های بزرگ‌تری شده است. بر این اساس یادآور می‌شود:
در آستانۀ نوروز ۱۴۰۴ خورشیدی، در اقدامی کم‌سابقه زمینۀ برگزاری مراسمی با عنوان «پیشواز از نوروز» و سپس «جشنِ نوروز» از سوی نهاد‌های مربوطۀ دولتی در برخی از استان‌های غرب و شمال‌غربِ کشور فراهم شد، بدون اینکه از پیش، برنامه‌ریزی دقیق و کارشناسی شده‌ای دربارۀ نحوۀ برگزاری و اجرای آن تدوین و تنظیم شود. در جریانِ برگزاری این مراسم، گاه شاهد بروز برخی رخدادها بودیم که نباید به سادگی از کنار آن گذشت. شوربختانه برابرِ برخی تصاویر و اخبارِ منتشر شده، آنچه که با عنوانِ مراسمِ «پیشواز از نوروز» در برخی از استان‌های غرب و شمال‌غربِ کشور از جمله استانِ کُردستان و استانِ آذربایجان غربی رخ داد، فروکاستنِ نوروز از یک جشنِ بزرگِ ملّیِ ایرانی، به یک مراسمِ خُردِ قومی و طایفه‌ای و محلّی بود! بی‌تدبیری دستگاه‌های مسئول و عدم آگاهی و تقلید ناشیانه از برخی کشور‌های همسایه، که نوروز، جشن ملّی‌شان نیست و دولتهایشان، دست‌کم تاکنون آن را به رسمیّت نشناخته‌اند، در برپایی این برنامه‌های ناشیانه در استان‌های غرب و شمال‌غرب کشور، بی‌تأثیر نبوده است. آیا تصادفی بود که نهاد‌های مسئول، مجوّز و زمینۀ برگزاری چنین مراسمِ تقلیدی و برساخته‌ای را فراهم کردند؟!
از سوی دیگر شاهد بودیم، گردهمایی دیگری در شهر ارومیه در تاریخِ دوّم فروردین ۱۴۰۴ خورشیدی و به بهانۀ روز شهادت حضرت امام علی (ع)، با فراخوانِ وابستگانِ به نهاد‌های عمومی و دولتی که بعضاً تقابلِ عریانِ ایشان با هویّت و مدنیّت ایرانی و به ویژه زبانِ ملّی پارسی، زبانزد خاص و عام است و با حضور تأییدآمیزِ مقاماتِ سیاسی – امنیتیِ استانِ آذربایجان غربی برگزار شد که با نماد‌ها و شعار‌های نفرت‌پراکنانۀ قومیِ شماری از افراطی‌های قوم‌گرا و تجزیه‌طلب، رفتارهای سخیفِ آنان و تهدید دیگر هم‌میهنان با چماق‌های یک شکل به میتینگی از نفرت‌پراکنی قومی و سیاسی مبدّل شد. در این مراسم، شعار‌ها و صدا‌های نابخردانه و سبکسرانه توسط تعدادی از قوم‌گرایان و تجزیه‌طلبانی سرداده شد که خود را در متن و حاشیۀ این مراسم، جای داده بودند، بی‌آنکه هیچ واکنشی توسط مقاماتِ حاضر در این مراسم از جمله استاندار آذربایجان غربی – به عنوان رییس شورای تأمینِ امنیتِ استان – نشان داده شود.
یادآوری می‌کنیم که جشنِ نوروز، جشنِ باستانی، ملّی و افتخارآمیزِ ایرانیان است و به هیچ قوم و قبیله‌ای تعلّق ندارد و همۀ ایرانیان با هر زبانِ محلّی و مذهبی، بخشی از جغرافیای معنوی این جشن بشمار می‌آیند. از همین‌رو برگزاری انحصاری جشنِ نوروز توسط یک گروه از ایرانیان و پاسخ متقابل و انحصاری به آن، توسط گروهی دیگر، آن‌هم با استفاده از ادبیات و رفتار‌هایی ایرانستیزانه، و همچنین اقدامِ مقاماتِ کشوری و منطقه‌ای در اجازه دادن به «تفکیکِ قومیتی» در برگزاری جشنِ ملّی نوروز، جز در راستای مطامع و منافعِ دشمنانِ ایران نبوده است و نخواهد بود. نوروز، جشنِ ملّی و میهنی ایرانیان است و نمی‌تواند محلِّ منازعاتِ کاذب و مصنوعیِ قومی و قبیله‌ای باشد. از همین‌رو نحوۀ عملکردِ دستگاه‌ها و نهاد‌های دولتی در استان‌های غرب و شمال‌غربِ کشور، بویژه در استان‌های آذربایجان غربی و کُردستان، از نگاه ما اقدامی بغایت نگران‌کننده و تحریک‌کننده و شایستۀ نکوهش است.
دوم)
ایران خاستگاه برگزاری جشنِ نوروز است و بسیاری از ایرانیان از دیرباز و همه‌ساله این آیین و جشنِ ملّی را طبقِ رسومِ کهنِ ایرانی، شکوهمندانه گرامی و بزرگ می‌دارند. ولی در نتیجۀ برخورد‌های سلیقه‌ای و ناسنجیده و گاه همراه با تحریف، تخفیف و تقلیلِ مسنولانِ کشور نسبت به میراثِ فرهنگی، تاریخی و تمدّنی ایران بویژه نسبت به جشنِ ملّی نوروز، در آستانۀ نوروز ۱۴۰۴ خورشیدی شاهد بودیم که رئیس‌جمهور تُرکیه – البتّه با همراهی و زمینه‌چینی بعضی جریان‌های قومگرای داخلی – به توهّم «مصادرۀ نوروز» گرفتار شود و گستاخانه ادعای ثبتِ جشنِ نوروز را به نامِ «جهانِ خیالی تُرک» بیان کند و در ادامه، تبریزِ عزیز و باشکوه، پارۀ تن و یکی از میراث‌دارانِ فرهنگِ کهنسالِ ایرانِ بزرگ را جزئی از میراثِ معنوی کشورِ خود اعلام کند! واحیرتا از سکوتِ ناموجّه و نابخشودنیِ مسئولانِ ما در پاسخ به این ادعا‌های بی‌اساس! البته این سکوت، استمرارِ سیاست‌های غلط فرهنگی چند دهۀ اخیرِ مسنولانِ کشور است که به بیگانگان اجازه داده است تا به فکر مصادرۀ میراثِ فرهنگی، تاریخی و تمدّنی ایران‌زمین باشند. ما، گروهی از دغدغه‌مندان فرهنگ و تاریخ و یکپارچگی ایرانِ عزیز، عمیقاً نگرانِ تحریف، تخفیف، تقلیل و مصادرۀ جشن نوروز با هر عنوانی هستیم.
سوء‌استفاده و تحریفِ اصلِ پانزدهم قانون اساسی کشور و طرح کارشناسی نشدۀ «آموزش زبان‌های قومی و محلّی»، آن‌گونه که مطرح‌کنندگانش در هیئت وزیران (ازجمله سخنگو و معاون پارلمانی قوۀ مجریه) و برخی نمایندگانِ مجلس می‌گویند و اصرار می‌کنند، بی‌هیچ گمان و گزافه‌ای، موجب تضعیفِ زبانِ ملّی و رسمی کشور، یعنی زبانِ تمدّنی، دیرسال، نجیب و بارورِ فارسی می‌گردد و نتیجۀ این تضعیف نیز تکه‌پاره شدنِ زبانی و فرهنگی و سرانجام از هم‌گسیختگی ارکانِ کشور و … است، چیزی که خواستِ قلبی دشمنانی است که دور و برِ ایرانِ عزیز، دندان تیز کرده‌اند تا با همراهی‌ِ اطلاعاتی و لجستیکی سرویس‌های جاسوسیِ فرامنطقه‌ای و همدستانِ منطقه‌ای‌شان، به آن دست یابند.
پنجم)
در کشوری مانند ایران، معمولاً مسئولان همچون دیگر ایرانیان با بیش از یک زبان یا گویش آشنا هستند، ولی مطابقِ عرف و سنّتِ تاریخی ایران و همچنین مطابقِ قانون اساسی کشور و عرفِ دیپلماتیک در همۀ جهان، باید در گفت‌و‌گو‌های داخلی و خارجی و از جمله گفت‌و‌گو‌های رسمی اداری و سازمانی و نشست‌های خبری و علمی، خواه مکتوب و خواه به صورت شفاهی، به زبان ملّی و رسمی کشور سخن گفته و نوشته شود. شوربختانه و در کمال شگفتی شنیده شده که استانداران و مدیرانِ برخی مناطق و اعضای شورای شهرِ برخی شهرها، در نشست‌های رسمی اداری با مدیرانِ استان و شهرستان، به زبانِ محلّی سخن می‌گویند! حتی استاندارِ خورستان، آن‌هم در استانی با زبان‌های محلّیِ متنوع، عید سعید فطر را به یک زبانِ محلّی تبریک گفته است و با این کار خود، «عیدی دینی» را به «عیدی قومی» تقلیل داده است!
شاهد آنیم که بخشی از دولتمردان، در شرایط بسیار سخت و دشوارِ اقتصادی و بین‌المللی کشور، به جای پرداختن به مسائلِ اصلی کشور از جمله چالش‌های بزرگِ اقتصادی و سیاستِ داخلی و خارجی که زندگی جاری مردم را با بحرانِ جدّی مواجه کرده است، به بحث‌های نابه‌هنگام و تفرقه‌افکن و انسجام‌سوزی، چون طرح بحثِ «فدرالیسم» با استناد ناموجّه و عجیب به برخی متونِ دینی، یا تشویقِ صریحِ نخبه‌های کشور به جلای وطن، آن‌هم با تکیه به فهمی نادرست از منابعِ دینی، یا تحریفِ اصل پانزدهم قانون اساسی از زبانِ سخنگوی قوۀ مجریه، یا اصرار بر اعزامِ سفیرانی به کشور‌های همسایه یا انتصابِ مدیرانی که مواضعِ آشکاری در قومگرایی و تقابل با زبان و فرهنگ ایرانی و وحدتِ ملّی دارند و سکوت در برابر سخنانِ خلافِ واقعیاتِ تاریخی و یکپارچگی سرزمینی و انسجامِ فرهنگیِ ایرانیان توسط استاندار آذربایجان شرقی دربارۀ پیوند آذربایجان با ایران، یا خطاب کردن استانداران به عنوان «رئیس‌جمهورِ استان‌ها»، دیدار عالی‌ترین مقام اجرایی کشور با برخی افرادِ افراطیِ قوم‌گرا و ستیزه‌جو با ارکانِ هویتِ ملّی ایران و سوء‌تدبیر استاندار آذربایجان غربی در رخدادهای هفته‌های اخیر شهر ارومیه، وارد شده‌اند.
ما امضاکنندگان بیانیه، هشدار می‌دهیم، اکنون که دشمنانِ ملّتِ ایران به دنبال فعّال کردنِ گسل‌های قومی در کشور هستند تا به مقاصدِ شوم خود برای بر هم زدن یکپارچگی ایرانِ عزیز دست یابند. آیا وقت آن نرسیده است تا مسئولان و مدیرانِ ناکارآمد و بعضاً موافق با رخدادهای ناگوارِ پیش گفته در برخی استان‌ها، از کار برکنار و برای اقداماتِ مخرّب و یا سکوت همراه با تأییدِ خود، مؤاخذه شوند؟ آیا نباید در انتخابِ استانداران و دیگر مدیرانِ ارشدِ استانی و شهرستانی، بدون توجه به مسائلِ قومی، زبانی و مذهبی، ویژگی‌هایی، چون کارآمدی، تخصص، خوشنامی، ایران‌دوستی و وطن‌خواهی ملاک باشد؟ به راستی آیا زمان آن نرسیده است تا از طرحِ مسائلِ قومی و شعار‌های تفرقه‌افکنانه و تجزیه‌طلبانه و آوردن پرچمِ کشور‌های بیگانه در ورزشگاه‌های کشور جلوگیری شود و با عواملِ داخلی و خارجی چنین اقداماتِ ضدِّ ملّی برخورد شود؟!
ما امضاکنندگان این بیانیه، ضمن هشدارِ دوباره به دولتمردان دربارۀ اتخاذ رویکرد‌های غیرکارشناسی و وفاق‌سوزی که در پیش گرفته‌اند، یادآور می‌شویم که چنین روش‌هایی به جز تهدیدِ انسجام و امنیتِ ملّی و تقویتِ واگرایی و منازعاتِ خانمان‌سوزِ محلّی، آوردۀ دیگری برای کشور و ملّتِ بزرگِ ایران ندارد. با تأکید یادآور می‌شویم که در صورتِ تداومِ چنین رویکردهایی، سکوت را خیانت به آیندۀ ایران و بازی در برنامۀ دشمنانِ کشور برای تهدیدِ تمامیّتِ ایران ارزیابی نموده و در قبالِ مسئولیتِ ملّی و تاریخی خود نسبت به سرنوشتِ کشور و ملّتِ ایران، روشنگری و کنشگری مدنی و ملّی خود را با جدیّتِ بیشتر، ادامه می‌دهیم.
علیرضا آقاخانی
مهدی آقامحمدی
محمد آمره
مهری ایزدی‌مهر
سهند اینانلو
زیبا اوجاقی
محمدباقر اجتهادیان
محمد احسانی
امیر احمدی
کوروش احمدی
عبدالمجید ارفعی
آرش اسحاقی
مجید اسدی
محمد اسدی
مهدی‌قلی اسدی
حسین اسدی جوزانی
نعمت‌الله اسعدی‌پرور
محمد اسفندیار
محمودرضا اسفندیار
مژگان اسفندیاری
علی اسکندری نجارکلایی
نفیسه اسلامی
ابوالقاسم اسماعیل‌پور مطلق
حسن اسماعیل‌زاده
حسن اسماعیل‌زاده باوانی
احمد اسماعیلی
حبیب‌اله اسماعیلی
رها اسماعیلی
محمدرضا اعتمادی
افشار اعتمادی آل‌آقا
افشین اعتمادی آل‌آقا
جمال افتخاری
پرستو افراشته
داریوش افروز اردبیلی
ماندانا افشاری
علیرضا افشاری
راضیه اقبالی
امیر اکباتانی
امید اکبر (بیجار)
رقیه اکبری
علی‌اصغر اکبری‌فرد
فریبا اله‌بخشی
رضا الهی ورناصری
اصغر امیدوار
پروانه امیرپرویز
سلیمان امین‌زاده
داریوش امینی
محمد امیری
فاطمه امیری
احسان انتظاری
زهرا انصاری
حسن انوری
افسانه بابائیان
علی‌اکبر (پرویز) بابائیان
علی‌اصغر باباصفری
سعید باجووند
هانیه باستانی
محمود باقری
مصطفی باقری مقدم
ناهید بختیاری
غلام‌عباس بخنوه
مژگان براتی گردکاندار
نعت‌الله برات‌پور
امیرمهدی بردبار
محمدرضا برزگر خالقی
مجتبی برزویی
پوراندخت برومند
مرضیه برومند
احمد بستانی
مهدیه بشردوست
محمد بقایی (ماکان)
سارا بلوکی
سایه بلوکی
محمود بلوکی
مهدی بلوکی
تیرداد بنکدار
سیروس بنه‌گزی
نگار بنه‌گزی
رخشان بنی‌اعتماد
مریم بوبانی
کامبیز بهارلویی
هدیه بهرام‌پور
تینا بهرامی
محمد بهرامی
علی بهرامیان
الهام بهزادی
میثم بهمنی
محمدعلی بهمنی قاجار
حسن بهنام
کاوه بیات
نرگس بیاتی
صفرعلی بیانی
محمدنقی بیگ‌زاده
بهرام پارساپور
محمدرضا پاسبان
مسعود پاک‌بین
پروین پاکدل
بابک پاک‌نیا
حسین پُتُفت
علی پرکار
بهرام پروین گنابادی
آرام پدرام
سعیده پراش
ناصرالدین پروین
رضا ناصر پشوتن
ناهید پورابراهیمی
نصرالله پورجوادی
ملک‌محمد پورعلی
رضا پورغلام
پروین پورمجیدیان
داود پورمظفری
مهرداد پورمند
تهمورث پورناظری
سهراب پورناظری
کیخسرو پورناظری
مهدی پورنامداری
فرشته پیشاهنگ
حسنعلی پیشاهنگ
محمدعلی تبرایی
اسفندیار تقوی
حجت تقوی
پروانه تقی‌خانی
سلمان تموک
محمد تنکست
فرزاد توحیدی
فرهاد توحیدی
لیلا تورانی
ترنم توسلی
سیاوش ثابت
امیر ثناجو
حسن جاهواری
مینو جراحی
محمدرضا جلالی
فرهاد جم
مریم جم
سعید جمشیدی
افشین جعفرزاده
حبیب جعفری
حمید جعفری
فرزاد جعفری
ندا جعفری
عماد جعفری‌پور
محمود جعفری دهقی
محمد جعفری قنواتی
مسعود جعفری منجیلی
عاطفه جنابی
علی جنتی
عرفان جندقی
مرضیه جودکی
منوچهر جوکار
زهرا جهاندار
صدیقه جهاندار
امید جهانشاهی
محمد جهانشاهی
طاهره جهان‌فروز
امیرحسین جهانی
عیسی چمبر
محسن حاجتی‌نیا
محمدرضا حاجی آقا بابایی
علیر ضا حاجی اشرفی
محمد ابراهیم حایری
رضا حبیبی قلعه‌جوقی
امیررضا حجتی
پیمان حریقی
شیده حدادی
عبدالرحمان حسنی
ابراهیم حسن‌پور
اسفندیار حسن‌پور
حسین حسن‌پور
زهرا حسین‌آبادی
احسان حسین‌پور
سید علی حسینی
سید محمد حسینی
سید ناصر حسینی
مریم حسینی
عباس حسینی روشن
سید جواد حسینی‌نژاد
برهان حشمتی
محمد حق‌پرست
عباس حق‌روستا
حسین حقگو
داوود حقیقی
مرضیه حقیقی
هادی حیدری
محمدرضا حیدری کردزنگنه
مژگان خاکپور
محمدحسین خاکی
مهدی خاکی فیروز
سعید خانبابالو
بتول خاتمی
حمیدرضا خاتمی
سجاد خدادادی
حامد خدادوست
ابراهیم خدایار
فرشید خدایاری
مبینا خدری
حمید رضا خسروانی (مدیر انجمن اهورامنش استان فارس)
محمدحسین خسروپناه
زهرا خسروی
نصرالله خسروی
تورج خسروی جاوید
کامروز خسروی جاوید
آزاده خزایی
لیلا خزایی
محمد خزایی
یسنا خوشفکر
پوریا خلیلی
ندا خوئینی
میثم خورشیدی
زهرا خوش‌نیت
حمید خونمری
ناهید خونمری
رامین جاهد
مسعود جهان‌نما
حسن دادخواه
محمدعلی دادخواه
آریاسپ دادبه
علی‌اکبر دارینی
حمیدرضا دالوند
کیانوش دالوند
عصمت داوران‌پور
علی داودی
حمزه دایی‌چین
محمد دروگر
محمد درویش
عبدالله درویش
اسدالله درویش‌امیری
زهره درویشی
علی درویشی
علیرضا درویشی
نوذر درویشی
عسگر دشتی
مرتضی دشتی
ابوالفضل دلاوری
ابراهیم دمشناس
آرش دولتشاهی
سهیل دولتشاهی
علی دهباشی
محمدحسن دیلم صالحی
امیر دیلمقانی
رؤیا دیوسالار
امیرعلی ذوالفقاری
محمدحسن رادمنش
علی رحمانی فیروزجاه
سید سعید رحمانی
بهرام رحمانی وحید
حسین رحمت‌الهی
سمیه رحیمی
مریم رحیمی
امین رحیمی جونقانی
عبدالعظیم رحیمی آردکپان
حسن رجب‌زاده
محمدحسین رخشانی مهر
علی رزاقی
فرزاد رستمی
گودرز رشتیانی
صدیقه رشیدی
فاطمه رشیدی
احمد رضایی
عباس رضایی
علیرضا رضایی
وحید رشیدی‌نژاد
پیروز رفیعیان
مرتضی رمضانی
فتاح رنجبر
همت‌الله رنجبر
رحیم روح‌بخش
ثارالله روحی
داود روحی عیسی‌لو
سحر زارع
محبت‌اله زارع
محمد زارع
اشکان زارعی
عباس زرگر
آناهیتا زمانی
سید محمدکَرم زمانی
ایمان زند
زاگرس زند
بابک زیلاب‌پور
شاهین زینعلی
بهروز ژاله
پردیس ساتیاری
مسعود سالاری
علی‌اکبر سام‌خانیانی
رضا ستاری
نیکو سرخوش
مرضیه سرشناس
رضوان سرمد
کوروش سروش‌پور
سهراب سکوندی
مصطفی سلامت
کیان سلجوقی
فریدون سلحشوری
ابوذر سلطانی
جلال سلطانی
سید ناصر سلطانی
غزاله سلطانی
منصوره سلطانی
اسماعیل سلوکی
شاپور سلیمی
نادر سلیمی
عباس سلیمی آنگیل
امیرحسین سلیمیان
امیر سلیمانی
داود سلیمانی
فاطمه سه سلطانی
رضا سوری
محمد سید میرزایی
سید رضا سیدی
سیدرضا شاکری
افشین شامیری
ناصر شجاعی
نیما شجاعی
علی شجاعی اصفهانی
شیوا شرفایی
وحید شریعت‌زاده
آذرا شریفی
محمد شریفیان
یاسر شعبانی‌فر
امیر شفقت
محمود شفیعی
محمد شفیعی‌فر
پژمان شقاقی
زهرا شکرشکن
محمد شکیبانیا
مهدی شمس‌الدینی
مهدی شوهانی
سیاوش شهریور
شهرام شهیدی
مژگان شیرافکن
زاهد شیخ
محمد صابر
ترانه صاحب
سیاوش صادقی‌تبار
علیرضا صادقیان
امیر صالحی
انوش صالحی
سید حمزه صالحی
صالح صالحی
محمد صالحی
محمدرضا صالحی مازندرانی
ویدا صارمی نوری
مجید صباغ بهروز
یاسین صباغیان
علی صدرایی
مسیح صدیق رحیم آبادی
سید محمود صدری
علی صفایی
مصطفی صفدری
فاطمه صفری
آمنه صفرِبادی فراهانی
طیبه صفرآبادی فراهانی
عباس صفرآبادی فراهانی
ریحانه صفیان
ایرج صمدی
محسن صنیعی
کیان صولی
سید حمید ضیائیان
محمدرضا ضیایی بیگدلی
الهه طالبی گرکانی
هوشنگ طالع
محمود طاهراحمدی
بهنام طاهری
حجت طاهری
صمد طاهری
عبدالرسول طاهری
علی طاهری
پگاه سادات طباطبایی
سید کامران طباطبایی
مهسا طهرانی
نوذر طهماسبی
پیمان عارف اسکویی
حامد عامری گلستانی
عباس عبادی
محمد لطیف عباس‌پناه
امیر عباسی
حسن عباسی
علی عباسی
محمدرضا عبداله‌پور
ابراهیم عبدالله‌زاده
حامد عبدالهی سیرجانی
حمید عبداللهیان
بهزاد عبدی
سعید عدالت‌نژاد
وحید عرب‌پور
مسعود عرفانیان
آرمان عزیزی تلوکی
بابک عسکری
نیما عظیمی
نسرین علمداریان
عقاب علی‌احمدی
پوریا علی‌نژاد ساروکلائی
منوچهر علی‌نیا
آزیتا علی‌یوسفی
بهزاد عطارزاده
فریبا عیسی‌لو
محمدرضا (سینا) غبیشاوی
شهاب غدیری
سارا غفاری
فریبرز غفوری
علی غلامی
مهران غلامی
موسی غنی‌نژاد
رضا فاضل
نعت‌الله فاضلی
حبیب‌اله فاضلی کرمانشاهی
جواد فتحی
محمد فتحی‌پور
الهام فخاری
مهرزاد فخرآبادی
طیبه فخیمی
آذر فرامرزیان
علی فرج‌زاده شاهسون
سهیلا فرزاد
علی فرهادی
ماه‌پری فرید همتی
داریوش قبادی
اسماعیل قبولی
علی قربان‌پور
سیمین قربان‌پور دشتکی
زهرا قربانی
زهرا قرنی
حمیدرضا قلیچ‌خانی
روح‌انگیز قلیچ‌خانی
زهرا قلیچ‌خانی
مریم قلیچ‌خانی
مهری قلیچ‌خانی
علی قلی‌زاده
نسرین قمصری
آزیتا قنواتی
حسین قنواتی
محمد قوچانی
سهراب قهارپور گتابی
مژگان قهرمانی
سارا کارگر
شیما کاپله
سروناز کاشانی
مهران کاشانی
موسی کامران‌پور
احمد کاظمی
حسین کاظمی
احمد کاظمی‌فرد
فروزان کاظمی‌فرد
آناهید کاویان
علی کاویانی
کیوان کثیریان
رضا کدخدازاده
حسینعلی کراگزی
بهزاد کریمی
لیلا کریمی
محسن کریمی
مریم کُرد
مهین کُرد
فرشاد کرمی
رامین کریمیان
مهناز کسمتی
کیوان کشاگر
پیروز کلانتری
مهتاب کلانتری
وریا کلانتری
الهام کلبعلی
حسین کلبعلی
فرزاد کلبعلی
شروین کمالی
الهه کولایی
اعظم گلپایگانی
لیلا گلپایگانی
حسین گل‌خندان
نرگس گله‌دار
محمدحسین گنجی
زهرا گویا
مریم گویا
علی گنجیان خناری
فاطمه گیلانی
سام گیوراد
علی محمد لاری
هایده لاله
مسعود لاهوت
بنیامین لاهوتی
امیر لطفی
یوسف لموچی
علیرضا لولاگر
مرتضی مؤذنی قهدیرجانی
تیمور مالمیر
نوید مجیدی
علیرضا محسنی
فاطمه محسنیان
محمد جعفر محمدزاده
فریبا محمدرضایی
جاماسب محمدی
جلال محمدی
سلمان محمدی
مجتبی محمدی
مصطفی محمدی
مهناز محمدی
یحیی محمدی
شیرین محمدیان
شمامه محمدی‌فر
بردیا محمودی
محمدرضا محمودی
سید زکریا محمودی رجا
حسین محی‌الدینی
ابراهیم مختاری
بیژن مختاری
علی مختاری
مهران مختاری‌راد
مینا مساعد
یوسف مسعودی
اشکان مسببیان
فهیم مصطفی‌زاده ماکویی
ارسطو مداحی گیوی
فریبا مدنی گیوی
مهرداد مدهوشی
محمد مرادی
محمد کاظم مروج فرشی
شمیم مستقیمی
عارف مسعودی
محمد مشایخی
هانیه مشهدعباسی
منوچهر مشیری
علی مصفا
محسن مصطفوی اردبیلی
محمد مطلق
حسین مطوف‌زاده
حافظ مظفری
کوروش مظفری
بابک معبدی
حدیث معصومی ورکی
علی معین صمدانی
غلامرضا مقدم
محمد مقدم
مرتضی مقصودی
حکمت‌الله ملاصالحی
یدالله ملایری
بیژن ملک‌احمدی
حسین ملک‌خطایی
هانیه ملکی
احسان منصوری
مینا منصوری
یدالله منصوری
محمد امین منفرد
احسان موحدیان
آزاده موسوی
سید علی موسوی
سید علیرضا موسوی
میر طاهر موسوی
محمدعلی موسوی فریدنی
خزر مهران‌فر
فرهاد مهران‌فر
بتول مهدوی
زهره مهدیان
صادق مهدی‌خانلو
ایمان مهدی‌زاده قوهه
سید عبداله میرشفیعی
مریم میرشمسی
محمدرضا میرسجادی
سید حسین میرشکاکی
شادمهر میردار هریجانی
حامد میرزاحسینی
سیاوش میرزایی
میرمهرداد میرسنجری
مسعود میرزایی
سید سعید میرمحمدصادق
احمد میری
طوران میری
محمود نادری
نگار نادری
احمد ناصر
علیرضا ناصربافقی
کامران ناصری
امین نایب‌پور
حسام‌الدین نبوی‌نژاد
علی محمد نجاتی
علی نجار
ستایش نجفی
علی‌اکبر نجفیان
امیر پیام نجفی‌زاده
علیرضا نداف
رؤیا نصر
یاسمین نصرتی
حسین نصیری
زهرا نصیری
مصطفی نصیری
منصور نصیری طیبی
علی نظری (سردبیر مستقل آنلاین)
سحر نقدی پور
هومن نمازی
نورمحمد نوروزی
حسین نوری‌نیا
آوا واحدی نوایی
محمد نورقربانی
ریحانه نورمحمدی
کیوان نوری
مهران نهندی
آرش نیکخو
جعفر وثوقی
فرهاد وفایی
نسرین وهاب‌پور
فرشته هخامنش
مهدی هداوند
بیژن هنری‌کار
حمید یوسفی
فاطمه یوسفی
و بنیاد پژوهش‌های ایران باستان آژیار
