افرادی با موضع غرب ستیزی نگران هستند که سیاست خارجی پزشکیان، ایران را از انزوای کنونی که مطلوب آنهاست، دور کند/ با ایراد و انتقاد از مواضع رئیس جمهور به ویژه در قبال مسئله فلسطین، تلاش می‌کنند تصویری ضعیف از سیاست خارجی او ارائه دهند/ اظهارات رئیس جمهور در مورد خلع سلاح اسرائیل درست و هوشمندانه بود/ تکرار شعارهای پرطمطراق که هیچ فشاری به غرب و اسرائیل وارد نمی‌کند، چه ارزشی دارد؟
مسعود پزشکیان روز یکشنبه اول مهرماه برای شرکت در هفتاد و نهمین مجمع عمومی سازمان ملل متحد عازم نیویورک شد و سه شنبه شب سوم مهرماه در جمع نمایندگان کشورهای عضو سخنرانی کرد.مسعود پزشکیان نخستین سخنرانی خود در مجمع عمومی سازمان ملل متحد را کوتاه و با سرعت قرائت کرد و در آغاز سخنانش از ورود به عصر جدید برای کشور گفت.
به جهت بررسی موضوع فوق «انتخاب» گفتگویی انجام داده با برهانی، استاد مطالعات اسرائیل که مشروح آن به شرح زیر است:
پرسش: ارزیابی شما از مواضع آقای پزشکیان در باره مسائل مربوط به فلسطین و اسرائیل در سفر آمریکا چیست؟
پاسخ: آقای پزشکیان نگاه مثبت و واقع بینانه ای به جهان دارد. همچنین توجه ایشان به مقوله حقیقت و عدالت قوی است و به مسئله فلسطین نیز از این چشم انداز نگاه می کند. در عین حال ایشان می داند نگاه ما در ایران به مسئله فلسطین با نگاه جامعه بین المللی متفاوت است و با این تفاوت و فاصله ما نمی توانیم با دنیا کار کنیم. برای فلسطینی ها هم نمی توانیم کاری بکنیم. کار و تاثیر بر شرایط بین المللی مرهون پیدا کردن زبان مشترک با دنیاست. کشورهای بسیاری در جهان منتقد اسرائیل هستند. ما باید به دنبال موضع مشترک با آنها باشیم والا یک دست صدا ندارد. آقای پزشکیان در این مسیر حرکت کردند و توانستند مواضعی منطقی، صادقانه و هوشمندانه اتخاذ نمایند.
پرسش: اما در داخل انتقادهایی از اظهارات ایشان در نیویورک مطرح شده است. نظر شما در باره این انتقادها و بعضا حملات تند چیست؟
پاسخ: انتقادهای مطرح شده عناوین مختلفی دارد. شاید برخی قابل فهم باشد. دکتر پزشکیان زبان دیپلماتیک ندارد. سخنان ایشان خودمانی، صادقانه، ساده اما عین حال هوشمندانه و تاثیرگذار است. برخی ممکن است این گونه سخن گفتن را نپسندند و طرفدار حرفهای قلمبه سلمبه یا خیلی تخصصی و دیپلماتیک باشند. اینها وسیله و ابزار است و ارزش غایی ندارد. مهم نتیجه و تاثیری است که بر جای می ماند. سخنان آقای پزشکیان صادقانه و تاثیرگذار است. ایشان سخنران نیستند اما نگاه واقع بینانه و صادقانه و مسئولانه ای به امور دارند و از مشورت به خوبی استفاده می کنند. اما دسته دیگری از این انتقادها در این چارچوب خوش بینانه نمی گنجد. این انتقادها از موضع غرب ستیزی و افراطی گری مطرح می شود. همین موضع موجب انزوای ایران در جهان شده است. این دسته مخالف اصلاح امور و کنارگذاشتن افراطی گری و غرب ستیزی و حل مشکلات با جهان و کشورهای غربی و تنش زدایی از روابط خارجی هستند. آنها نگران هستند که سیاست خارجی و منطقه ای آقای پزشکیان ایران را از مسیر فعلی و انزوای کنونی، که مطلوب آنهاست، دور نماید. این دسته معمولا نگرانی اصلی خود را آشکار نمی کنند و با ایراد و انتقاد از مواضع رئیس جمهور، به ویژه در قبل مسئله فلسطین، تلاش می کنند تصویری ضعیف از سیاست خارجی ایشان به دست دهند.
پرسش: موضع آقای پزشکیان در قبال خلع سلاح ایران در صورت خلع سلاح اسرائیل توسط این عده بسیار مورد انتقاد قرار گرفته است. نظر شما در این باره چیست؟
پاسخ: از نظر بنده این اظهارات رئیس جمهور درست و هوشمندانه است و موجب واردآمدن فشاری واقعی به نظامی گری اسرائیل و حمایت تسلیحاتی غرب از اسرائیل می شود و طرفداران اسرائیل را موضع سختی قرار می دهد. این همان چیزی است که از مواضع سیاسی درست انتظار می رود. تکرار شعارهای پرطمطراق و حتی زیبا که هیچ فشاری به غرب و اسرائیل وارد ننماید، چه ارزشی دارد؟ و چه کمکی به مردم فلسطین می کند؟ اظهار نظر در سازمان ملل باید به زبان دنیا باشد تا تاثیرگذار باشد. اینکه ما در نیویورک به زبان تهران سخن بگوییم، زبانی که یا فهمیده نمی شود یا تلقی مثبتی از آن وجود ندارد مسئولانه نیست و معمولا پوپولیستی و منفعت طلبانه است. مسئولان بسیاری در جهان از منبر سازمان ملل در واقع با مردم و کشور خود سخن می گویند و نه دنیا و هدف آنها هم این است که مردم خود را تحت تاثیر قرار دهند که مثلا رئیس جمهور باغیرت ما در آن منبر جهانی عظمت و شوکت ملت را به رخ دنیا کشید! اما این اظهارات اگر آن جمع بین المللی را تحت تاثیر قرار ندهد و یا تاثیر منفی داشته باشد و سیاست خارجی کشور را پیش نبرد، چه ارزشی دارد؟ این سیاستمداران در جایی که باید به فکر سیاست خارجی کشور باشند به فکر سیاست داخلی خود هستند. آقای پزشکیان اهل این سوء استفاده ها نیستند و مصمم هستند سیاست خارجی که در انتخابات وعده دادند به پیش ببرند و مشکلات با جهان و غرب را حل و فصل کنند. مواضع ایشان در نیویورک حاکی از تعهد و وفاداری ایشان با عهد وپیمانی است که با ملت بسته اند.
پرسش: برخی انتقادات مواضع ایشان در برابر اسرائیل را ضعیف ارزیابی می کنند. نظر شما چیست؟
پاسخ: این انتقادها عمدتا ارزش و قیمت مواضع رئیس جمهور را با شعارها و چه بسا ادعاهای بزرگ و کم مایه و بی حساب و کتاب خود می سنجند و برای محاسبه واقعی و هزینه و فایده جدی در موضع گیریهای خارجی ارزشی قائل نیستند. از نظر آنها سیاستمداری که شعارهای داخلی علیه اسرائیل را در منبر جهانی تکرار کند قوی عمل کرده است. در واقع بسیاری از منتقدین اصلا اطلاعی از اوضاع جهانی ندارند و با معیارهای ملی مسائل بین المللی را تحلیل می کنند. سیاست خارجی شعارپرداز و پرادعا که در جهان دشمنی بیافریند و همدردی و اتفاق نظر برنیانگیزد راه به جایی نخواهد برد. در سازمان ملل باید به دنبال مشترکات با جامعه جهانی بود. از این طریق است که می توان راهی برای وارد کردن فشار واقعی به اسرائیل و کمک به فلسطینی ها یافت. موضع گیریهای ظاهرا قاطع و قوی که هیچ فشاری به اسرائیل وسیاستهای تجاوزکارانه آن وارد نکند و کمکی مشخص به فلسطینی ها نکند، از نظر فنی ارزشی ندارد. مواضع رئیس جمهور در قبال جنایات اسرائیل روشن و روشنگرانه است اما سیاستهایی که ایشان پیشنهاد می کنند، به گونه ای طراحی شده که کشورهای دیگر را تحت تاثیر قرار داده و همراه نماید. همچنین تلاش ایشان برای حل و فصل مشکلات با غرب ضربه ای واقعی و کاری به سیاستهای اسرائیل برای منزوی کردن ایران در جهان و آسیب پذیرکردن آن است. این مواضع به ظاهر نرم و در عمل کاری و موثر می تواند هزینه ها را برای اسرائیل افزایش دهد و موجب تقویت موضع مردم فلسطین شود.
