از زمان انتشار خبر مذاکره تاکنون با افت ۱۷ درصدی نرخ دلار و کاهش ۱۱ درصدی قیمت طلای ۱۸ عیار و ۲۵ درصدی سکه مواجه شده‌ایم / زیرساخت‌های کشور در سال‌های تحریم بسیار فرسوده شده؛ نرخ تشکیل سرمایه ثابت ناخالص منفی است که به مفهوم عدم سرمایه‌گذاری است / چاره‌ای جز رفع تحریم، افزایش سرمایه‌گذاری و قرار گرفتن در بازار‌های جهانی نداریم
مذاکرات حتی با اخباری اولیه و نسبی هم اثر خود را بر روی بازار‌ها گذاشت. در این بین سؤال اساسی اینجاست که با رفع تحریم‌ها چگونه اقتصاد ایران و به خصوص بخش خصوصی می‌تواند به بازار‌های جهانی برگردد؟ آیا سال‌های متوالی تحریم توان رقابت‌پذیری اقتصاد ایران را کم کرده است؟
به جهت بررسی موضوع فوق، گفتگو کردیم با، محمدصادق حمیدیان جهرمی، رئیس اتاق بازرگانی شیراز، که در ادامه مشروح آن را می‌خوانیم:
مذاکرات و اخبار آن تاکنون چه تأثیرات مستقیمی بر بازار داشته است؟
از زمان انتشار خبر مذاکره تا اکنون که در حال گفتگو هستیم، با افت ۱۷ درصدی نرخ دلار و کاهش ۱۱ درصدی قیمت طلای ۱۸ عیار و ۲۵ درصدی سکه مواجه شده‌ایم که همه این‌ها از نشانه‌های افزایش ارزش پول ملی بوده است. افزایش قیمت دلار هم بر قیمت تمام شده کالا‌ها به ویژه محصولاتی که مواد اولیه آن‌ها وارداتی است و هم بر معیشت مردم و تقاضای مؤثر اثرگذار است. اگر چه بخشی از این افزایش قیمت‌ها غیرواقعی است اما در این که اقتصاد کشور و تولید وابسته به ارز‌های قدرتمند دنیا و به ویژه دلار است شکی نیست. لکن باید منتظر بود که آیا مذاکرات نتیجه‌بخش خواهد بود و تأثیر آن بر قیمت کالا‌ها و نرخ تورم تداوم خواهد داشت. چرا که قیمت‌ها به سمت کاهش چسبنده هستند به این مفهوم که با رشد نرخ دلار، قیمت محصولات افزایش می‌یابد ولی با کاهش آن نه اما چنان‌چه این کاهش هیجانی نبوده و مداوم و باثبات باشد بر نرخ تورم نیز تأثیرگذار خواهد بود.
با رفع تحریم‌ها بخش خصوصی ایران چگونه می‌تواند وارد بازار‌های جهانی شود؟ آیا ایران توان رقابت را از دست داده است؟
مسلماً سال‌های متمادی تحریم اثرات نامطلوبی بر تولید گذاشته است. تحریم‌ها با ایجاد نااطمینانی در اقتصاد، ریسک سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی را افزایش داده و همین امر به ایجاد شکاف میان فعالیت بخش خصوصی ایران با فعالان اقتصادی کشور‌های خارجی و کاهش توان رقابتی آن‌ها شده است. همچنین زیرساخت‌های کشور در سال‌های تحریم بسیار فرسوده شده و نرخ تشکیل سرمایه ثابت ناخالص منفی است که به مفهوم عدم سرمایه‌گذاری است. قطعاً تولید و اقتصاد ایران به محرک قوی که همان سرمایه‌گذاری هدفمند می‌باشد نیازمند است و مدت زمانی به طول می‌انجامد تا بتواند این عقب‌ماندگی را جبران نماید. به هر حال چه بخش خصوصی ایران به دلیل تحریم‌ها توان رقابت داشته یا نداشته باشد، چاره‌ای جز رفع تحریم، افزایش سرمایه‌گذاری و قرار گرفتن در بازار‌های جهانی ندارد.
کدام بخش‌های اقتصاد ایران بیشتر از دیگر بخش‌ها تحت تأثیر مذاکره قرار گرفته است؟
بی‌تردید همه بخش‌ها و اقشار جامعه از مذاکرات و رفع تحریم‌ها تأثیر می‌پذیرند لکن بخش‌های تولیدی که بیشتر وابسته به نرخ ارز هستند متأثر می‌شوند. بسیاری از مواد اولیه بسیاری از محصولات داخلی وارداتی است، ماشین‌آلات و تجهیزات بسیاری از صنایع فرسوده شده و نیاز به جایگزینی دارد، بنابراین با پیشرفت مذاکرات و ایجاد ثبات و امنیت اقتصادی چنین واحد‌هایی بیشتر منتفع می‌گردند. علاوه بر این با رفع تحریم‌ها و افزایش درآمد‌های ارزی مشکلات صادرکنندکان در بازگشت ارز بهبود می‌یابد که خود منجر به رونق تولید و ارزآوری برای کشور می‌شود.
سرمایه‌گذاری خارجی بیشتر در کدام بخش‌های اقتصاد نیاز است؟
قطعاً زیرساخت‌های کشور که هم نیاز به سرمایه‌های کلان دارد و هم پیشران تولید و رشد اقتصادی است بیش از سایر بخش‌ها به جذب سرمایه‌های خارجی نیازمند است. البته ناگفته نماند در سال‌های اخیر آنچنان مخارج سرمایه‌گذاری محدود شده که همه بخش‌ها تشنه جذب سرمایه هستند. بنابراین در صورت باز شدن مسیر ورود سرمایه و حتی ایجاد امنیت و ثبات برای سرمایه‌گذاری داخلی، مخارج سرمایه‌گذاری به طور چشمگیری رشد خواهد یافت.
نکته آخر
امیدواریم که مذاکرات به خوبی پیش رود و پیامد آن به نفع منافع ملی کشور باشد و در نتیجه رفع تحریم‌ها ثبات و امنیت اقتصادی در کشور حاکم شده و موانع تولید برطرف گردد و اقتصاد مسیر طبیعی خود را طی نماید.
